Hesperian Health Guides

قوانین بینالمللی کار

در این فصل:

سازمان ملل متحد (UN) یک نهاد بینالمللی است که متشکل از حکومتهای ملی است. سازمان ملل متحد مسئول تعیین استندردهای مربوط به حقوق اولیۀ بشری افراد است که در اعلامیۀ جهانی حقوق بشر منعکس شده اند. سازمان ملل متحد همچنان کنوانسیونهای زیادی را پیشنهاد و تصویب کرده است که حقوقی را که مردم از طریق سازماندهی و تلاشها به دست آورده اند توصیف میکند.

دو سند مهم سازمان ملل متحد که به ویژه در زمان سازماندهی پیرامون مسایل کار و سلامت کار مفید هستند عبارت اند از "میثاق بینالمللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی "(ICESCR)" و "میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی."(ICCPR)" کنوانسیون رفع تمام اشکال تبعیض علیه زنان "(CEDAW)" نیز توسط گروههای حامی کارگران زن مهاجر و کارگران خانگی مورد استفاده قرار گرفته است.

Wgthas black-un.png دو میثاق سازمان ملل متحد برای الهام بخشیدن به سازماندهی کارگران

میثاق بینالمللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (ICESCR) سازمان ملل متحد به ویژه مواد ،6 ،7 ،8 و 10 آن بر حق کار متمرکز است. در این سند آمده است که مردم حق دارند:

  • با عاید کارشان امرار معاش نموده بتوانند و دستمزد عادلانه بگیرند.
  • شرایط کاری ایمن و سالم داشته باشند.
  • در کار از هر نوع تبعیض به دور باشند و منجمله دستمزد مساوی در برابر کار مساوی برایشان داده شود.
  • رخصتیهای با معاش داشته باشند.
  • سازماندهی و چانه زنی جمعی داشته باشند.


میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی (ICCPR) این موضوع را مطرح میکند که حقوق کارگران حقوق بشری است. این مواد میثاق که بیشتر مرتبط با کارگران است، تأیید میدارد به:

  • برابری حقوق زن و مرد در محیط کار
  • آزادی از رفتار غیرانسانی و تحقیر آمیز یا مجازات
  • آزادی تشکل و اشتراک در انجمنها
  • حق اجتماعات مسالمت آمیز.

سازمان بینالمللی کار ملل متحد

سازمان بینالمللی کار (ILO) بخشی از سازمان ملل متحد است که به حقوق کارگران اختصاص دارد. این سازمانی است که نمایندگی از کارگران، کارفرمایان و دولتها میکند و دستورالعملهایی را تعیین میکند که هر محل کار، شرکت و کشور باید برای محافظت از کارگران آنها را اجرا و تطبیق نمایند. ستندردهای کار، کنوانسیونها و توصیههای سازمان بینالمللی کار باید توسط همه کشورهای اشتراک کننده تصویب و امضاء شود. تمام کشورها همه کنوانسیونها را تصویب نمیکنند و یک کشور میتواند انتخاب کند که کدام بخش از کنوانسیون را بپذیرد و کدام را رد کند. برای دانستن این که کدام کنوانسیونها را کشور شما امضاء نموده است به تصویب کنوانسیونها توسط ممالک در ویب سایت سازمان بینالمللی کار (ilo.org) مراجعه کنید. زمانی که کشوری کنوانسیون را امضاء کرد، از دولت آن انتظار میرود که قانون کار خود را با ستندردهای تعیین شده توسط سازمان بینالمللی کار مطابقت دهد یا از آن فراتر رود.

a group of 6 people meeting near a large sheet of paper with writing on it.

متأسفانه سازمان بینالمللی کار هیچ وسیلۀ برای تعمیل این ستندردهای کار ندارد. یگانه راه برای اطمینان از اجرای حقوق کار این است که کارگران سازماندهی کنند و بر دولتها، برندها و کارفرمایان خود فشار بیاورند تا مسئولیت خود را برای بهبود و اجرای ستندردهای کار بپذیرند.

چوکاتهای "حقوق کارگران" که در سراسر این کتاب گنجانیده شده است، حقوق اساسی کارگران را که توسط سازمان بینالمللی کار و سازمان ملل متحد به رسمیت شناخته شده است، برجسته میسازد. از آنها برای مقایسه شرایط فعلی خود با قانون بینالمللی کار استفاده کنید.

کنوانسیونهای سازمان بینالمللی کار و سازمان ملل متحد میتوانند ابزار انگیزشی برای سازماندهی و درخواست تغییراتی در محل کار شما باشند که توافقهای بینالمللی و دولت شما، داشتن آنها را برای شما تأئید میکنند.

چند راه برای استفاده از قانون کار بینالمللی

  • به کارگران آموزش دهید که چگونه آرزوها و تقاضاهای شان برای یک محل کار سالم، ایمن و منصفانه توسط قوانین بینالمللی حمایت میشود. مردم اغلب وقتی میدانند که خواستهای شان درست است، در سازماندهی بیشتر خود را مستحق احساس میکنند.
  • مقامات محلی را وادار سازید تا قوانین موجودۀ کار را تطبیق کنند. اگر قوانین ملی توسط قوانین بینالمللی پشتیبانی شود، کارگران دو برابر بیشتر حق دارند تا تقاضای تعمیل آن قوانین را بنمایند.
  • قوانین ملی کار خود را با ستندردهای بینالمللی مقایسه کنید تا نشان دهید که در کجا تطابق ندارند و چرا بهتر میشد اگر با آن مطابقت میداشت. دولتها دوست ندارند که خجالت زده شوند، بخصوص در مقابل دولتهای دیگر.
  • هرگاه دولت شما کنوانسیون بینالمللی حقوق کار را امضاء نکرده باشد، با سایر گروههای کارگری و اجتماعی سازماندهی کنید تا دولت را برای انجام این کار تحت تأثیر قرار دهید. آنها ممکن است بخاطری که خوب جلوه کنند یک کنوانسیون را امضاء کنند زیرا اینکار آنها را دولت خوبی نشان میدهد. اما احتمالاً مجبور خواهید بود بیشتر سازماندهی کنید تا آنها را وادار به ایجاد سیستمهایی برای عملی ساختن این کنوانسیونها نمایید.

a group of workers meeting outside a factory that has armed guards.

معلومات بیشتر را در مورد سازماندهی یک کمپاین و چگونگی پیدا کردن متحدان و حمایت کنندگان، در فصل 3 ببینید.
  • کارفرمای خود را متقاعد سازید که پیروی از قوانین کار، کارگران را سالمتر و شادتر ساخته و قدرت تولید آنها را بالا میبرد. شرکتهای بینالمللی که خریدار محصولات کارخانۀ شما اند، به شهرت خوبی که با پیروی از قوانین به دست میآورند و توانائی کارگران برای رسیدن به پلان تولید ارزش میدهند زیرا وقتی کارگران آنها شادتر و مؤثرتر کار میکنند، احتمال اعتصاب یا توقف تولید کمتر است.
  • به آن شرکتهای بینالمللی (برندها) که از کارخانۀ شما خرید میکنند اجازه دهید بدانند که تهیه کنندگان آنها چه وقت و چگونه قوانین بینالمللی را زیر پا میگذارند. برندها اغلب نگران شهرت و تصویر خود هستند و نمیخواهند آن را به خطر بیاندازند. همچنین اگر آنها حقوق کار را در جایی که کالاهای شان تولید میشود نادیده بگیرند، ممکن است نقض قوانینی باشد که در کشور خودشان موجود استs.

ستندردهای محوری سازمان بینالمللی کار

اگر کشور شما قانون کار ندارد یا قانون کار ملی به نگرانیهای شما رسیدگی نمیکند، پیشنهاد نمایید که دولت از کودهای رفتاری سازمان بینالمللی کار منحیث رهنمودی برای ایجاد قانون کار جدید استفاده کند. کودهای رفتاری مبتنی بر 4ستندرد محوری کار میباشند:

  1. حق همبستگی و چانه زنی آزاد
  2. حذف کار اجباری
  3. محو کارگری اطفال
  4. رفع تبعیض در محیط کار


ستندردهای محوری کار به خودی خود برای محافظت از کارگران کافی نیست.( کنوانسیونهای دیگر سازمان بینالمللی کار راجعه کنید) در برگیرندۀ ساعات کار و دستمزد، سلامت و ایمنی، شرایط کار و دهها وضعیت مرتبط با کار میباشند.

تعهد به حقوق برابر زن و مرد در مسائل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی نیز به وضوح در بسیاری از موافقتنامههای سازمان بینالمللی کار، سازمان ملل و سایر موارد بیان شده است. دولتها مؤظف اند اطمینان حاصل کنند که زنان حق دارند در تمام مشاغل و حرفهها کار کنند و در محل کار از حقوق مشابه مردان برخوردار باشند. این حقوق شامل حق دریافت دستمزد برابر برای کار مشابه، آموزش و ترفیع مساوی و رهایی از تبعیض منحیث زنان یا مادران است.

چگونه بر سازمان بینالمللی کار اعمال نفوذ کنیم

هرسال سازمان بینالمللی کار یک کنفرانس بینالمللی کار (ILC) برقرار میکند که در آن نمایندگان تمام کشورهای عضو و همچنین نمایندگانی از گروههای کارفرمایان و کارگران برای بحث در مورد شکایات، پیش نویس کنوانسیونهای جدید و تغییر کنوانسیونهای موجود گردهم میآیند. اگر کنوانسیونی وجود دارد که میخواهید جدیداً اضافه شود ویا تغییر داده شود، میتوانید پیشنهادی را برای بررسی به کنفرانس بینالمللی کار (ILC) یا نمایندۀ گروه کارگران کشورتان ارائه دهید. اما آماده باشید: ممکن است سالها طول بکشد، وکلا و منابع زیادی نیاز داشته باشد تا یک پیشنهاد تبدیل به یک قطعنامه یا کنوانسیون شود. از آنجایی که این کار بسیار گران، دشوار و زمانبر است در بیشتر موارد فقط فدراسیونهای اتحادیههای جهانی این کار را انجام میدهند.

اما تغییر واقع میشود. درسال 2011 سازمان بینالمللی کار (ILO) یک کنوانسیون جدید کارگران خانگی (شمارۀ 189) را تصویب کرد که اولین ستندردهای جهانی را برای کار در منزل تعیین کرد. این کنوانسیون به کارگران حمایت فراهم میسازد و اهرمی را ارائه میکند تا حکومات ملی تحت فشار آمده و قوانین کار ملی خود را با آن تطابق دهند و در بسیاری از کشورها به شمول ایالات متحده، کشورهای اروپایی، فلیپین، هائیتی و جاهای دیگر این تشویق آنها را به اقدام واداشته است.

طرح شکایت

اگر کشور شما کنوانسیون سازمان بینالمللی کار را امضاء کرده است اما تغییراتی در قانون کار ایجاد نکرده یا به آن عمل نمیکند، ثبت شکایت یکی از راههای تحت فشار قرار دادن حکومت ملی، برند و کارفرما برای بهبود شرایط کار است. یک گروه کارگری میتواند شکایت را مستقیماً به کنفرانس بینالمللی کار ارسال کند تا توسط سازمان بینالمللی کار بررسی شود یا میتواند با نمایندگانی از سازمانهای کشور خود که در کنفرانس شرکت میکنند تماس گرفته و از آنها بخواهد که شکایت شما را به آنجا برساند تا بررسی شود.

هیئت حاکمۀ سازمان بینالمللی کار بعداً تصمیم خواهد گرفت که شکایت شما را بررسی کند یا خیر. هرگاه بررسی شد، یک کمیسیون تحقیق تعیین خواهد شد تا در کشور شما شکایت را بررسی نموده، قانون کار و عملی شدن آن را مطالعه نماید و شرایط فابریکه را بازرسی کند. بعد از بررسی، سازمان بینالمللی کار گزارشی خواهد نوشت تا حکومت ملی را تشویق نماید که توصیههای سازمان بینالمللی کار را قبول کند، قانون کار خود را بهبود بخشد و آن را به منصۀ اجرا در آورد.

ثبت شکایت و دریافت حمایت بینالمللی برای عملی شدن قانون کار ملی مفید است اما روند بررسی و نوشتن گزارش معمولاً پنج تا هفت سال طول میکشد. ممکن است بخواهید راههای دیگری را برای استفاده از قانون کار بینالمللی جهت اعمال فشار برای تغییر در نظر بگیرید که مؤثرتر و کارآمدتر باشد. اگر تصمیم به طرح شکایت به سازمان بینالمللی کار یا یک هیئت حاکمۀ بینالمللی دیگری مانند دادگاه جهانی حقوق بشر دارید، بدان معنی است که میخواهید برای عملی شدن قانون کار و مذاکره برای شرایط و حقوق بهتر با مراجعه به کارفرمای خود، توسل به برند و رویاروی با دولت خود، فشار دوامدار ایجاد کنید.

Wgthas appa Page 455-1.png

برنامۀ کار بهتر سازمان بینالمللی کار (ILO)

اگر یک فابریکه براساس ستندردهای محوری کار سازمان بینالمللی کار اداره شود چه اتفاقی میافتد؟ برای کشف این موضوع سازمان بینالمللی کار، برنامۀ کار بهتر را ایجاد کرد. براساس پروژۀ آزمایشی به نام "کارخانجات بهتر کمبودیا" برنامۀ کار بهتر، کارخانجات عضو را در 8کشور به بازرسی و نظارت میگیرد تا ببیند آیا آنها از کنوانسیونهای اساسی سازمان بینالمللی کار که از کارگران محافظت میکنند، پیروی مینمایند و نتایج را گزارش میدهد. برنامۀ کار بهتر همچینن کارگران، رهبران اتحادیهها و مدیران کارخانجات را در مورد حقوق، سلامت و ایمنی کارگران آموزش میدهد و با دولت، انجمن تولید کنندگان و برندها هماهنگی مینماید.

کارخانجات موجود در برنامۀ کار بهتر میلان بهبود را آغاز کرده و نسبت به قبل ایمنتر بوده و در مقایسه با سایر کارخانجات محلی نیز ایمنتر هستند. بااین حال چالشهای زیادی باقی مانده است:

a woman shouting.
  • سهمگیری و توانمندسازی کارگران کم اهمیت جلوه داده میشود و کارگران از اقدام برای بهبود سلامت و ایمنی در فابریکه دلسرد شده اند.
  • در مورد بازرسی کارخانجات اغلب قبل از وقت آگاهی کسب میشود و کارگران میترسند که اگر با بازرسان صحبت کنند شغل خود را از دست خواهند داد.
  • تخطیها همگانی نمیشود.
  • برنامۀ کار بهتر و بازرسان آن قدرتی برای اعمال تغییرات پیشنهادی ندارند.
  • برنامۀ کار بهتر برندها را تارگیت نمیکند آنانی که با کارخانجات برای کالاهایشان قرارداد میکنند اما مسئولیت آنها را در قبال شرایط کار نادیده میگیرند.
  • برنامۀ کار بهتر در مورد دستمزدها (بسیاری از کارخانجات حداقل دستمزد برای زندگی با وقار را نمیپردازند)، ساعات زیاد کار، نقض حقوق کارگری و اتحادیه ویا ضعف کردن دسته جمعی کارگران (یک مثال بزرگ در کامبوج)، گزارش نمیدهد.


برای دستیابی به اهداف خود برای دستیابی به یک محل کار سالمتر و پایدار، برنامۀ کار بهتر سازمان بینالمللی کار باید در موارد زیر تغییر یابد:

  • تشویق سهمیگری و توانمندسازی کارگران.
  • حمایت از تشکیل کمیتههای سلامت و ایمنی در سطح کارخانه متشکل از نمایندگان منتخب کارگران.
  • قدرت دادن به کمیتههای سلامت و ایمنی کارگران تا بهتر سازی را انجام دهند و کار خطرناک را متوقف سازند.
  • رسیدگی به مسائل مربوط به حقوق کارگر مانند احترام به اتحادیهها، قراردادهای مذاکره شده و پرداخت دستمزد برای تکافوی حداقل مصارف زندگی.

کنوانسیونهای بینالمللی حقوق کارگران

یکتعداد زیاد کنوانسیونها و موافقتنامههای بینالمللی حقوق کارگران موجود است. در این کتاب تصمیم گرفته شده است تا برخی از آنها را که بیشتر مهم اند و با موضوعات تحت پوشش ما بیشتر ارتباط دارد، بگنجانیم. شما میتوانید تمام کنوانسیونهای سازمان ملل متحد را با مراجعه به ویب-سایت: treaties.un.org پیدا کنید. همچنان میتوانید تمام کنوانسیونهای سازمان بینالمللی کار (ILO) را از ویب-سایت: ilo.org/global/standards به دست آورید. ممکن است مفید باشد که در مورد کنوانسیون مورد نظر خود تحقیق بیشتری انجام دهید، ببینید چگونه اجرا میشود، چگونه میتواند برای کمپاین شما مفید باشد و آیا کشور شما آنرا تصویب کرده است یاخیر.

Wgthas black-un.png موافقتنامههای بینالمللی که در این کتاب آمده است Wgthas black-ilo.png

کنوانسیونهای ملل متحد

کنوانسیون محو کلیه انواع خشونت علید زنان (CEDAW)
قوانین بینالمللی در رابطه به حقوق کارگران, حق مساوات, حق جبران خسات در صدمات ناشی از کار, حق کار که صحت باروری را متأثر نسازد

کنوانسیون محافظت از کارگران مهاجر و خانوادههای آنها
حقوق کارگران مهاجر

کنوانسیون حقوق اطفال
سازمان ملل متحد و سازمان بینالمللی کار در مورد اطفال و کار

کنوانسیون بینالمللی محو همه انواع تبعیض نژادی (ICERD)
حق مساوات

میثاق جهانی حقوق مدنی و سیاسی (ICCPR)
دو میثاق سازمان ملل متحد برای الهام بخشیدن به سازماندهی کارگران

میثاق جهانی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (ICESCR)
دو میثاق سازمان ملل متحد برای الهام بخشیدن به سازماندهی

اعلامیۀ جهانی حقوق بشر
قوانین بینالمللی در رابطه به حقوق کارگران, حق ساعات کاری منصفانه دو میثاق سازمان ملل متحد برای الهام بخشیدن به سازماندهی کارگران , دو میثاق سازمان ملل متحد برای الهام بخشیدن به سازماندهی , حق زندگی عاری از خشونت و آزار و اذیت جنسی, حقوق کارگران مهاجر


کنوانسیونهای سازمان بینالمللی کار

کنوانسیون 40 ساعت کار در هفته (شماره 47)
حق ساعات کاری منصفانه

کنوانسیون لغو کار اجباری (شماره 105)
حق ساعات کاری منصفانه

کنوانسیون مواد کیمیاوی (شماره 170)
حق دانستن در مورد مواد کیمیاوی, حق استفاده از تجهیزات حفاظت شخصی در محل کار, حق کار که صحت باروری را متأثر نسازد

کنوانسیون تبعیض در اشتغال و استخدام (شماره 111)
حق مساوات, حقوق افراد مبتلا به اچ آی وی در محل کار

کنوانسیون حقالخطر صدمات در استخدام (شماره 121)
حق جبران خسات در صدمات ناشی از کار, حق جبران خسات در صدمات ناشی از کار

کنوانسیون پرداخت دستمزد مساوی (شماره 100)
حق مساوات

کنوانسیون حقوق کارگران اجباری (شماره 29)
حق ساعات کاری منصفانه

کنوانسیون آزادی انجمنها و حفظ حقوق سازمان دهی (شماره 87)
حق سازماندهی و تشکیل یک اتحادیه

توصیههای اچ آی وی و بیماری ایدس (شماره 200)
حقوق افراد مبتلا به اچ آی وی در محل کار

کنوانسیون رخصتی با معاش (شماره 132)
حق ساعات کاری منصفانه

کنوانسیون کار در خانهها (شماره 177)
حقوق کارگران منزل

کنوانسیون کارگران بازرس (شماره 81)
حق بازرسی یا تفتیش محل کار

لست توصیههای امراض شغلی (شماره 194)
حق جبران خسات در صدمات ناشی از کار

کنوانسیون محافظت ولادی (شماره 183)
حق جبران خسات در صدمات ناشی از کار, حق کار که صحت باروری را متأثر نسازد

امتیازات مواظبت طبی و مریضی ( شماره 130)
حق جبران خسات در صدمات ناشی از کار

کنوانسیون معاینات طبی افراد جوان (شماره 77)
سازمان ملل متحد و سازمان بینالمللی کار در مورد اطفال و کار

کنوانسیون کارگران مهاجر (شماره 143)
حق سازماندهی و تشکیل یک اتحادیه

کنوانسیون مهاجرت برای استخدام (شماره 97)
حق سازماندهی و تشکیل یک اتحادیه

کنوانسیون تثبیت حداقل دستمزد (شماره 138)
سازمان ملل متحد و سازمان بینالمللی کار در مورد اطفال و کار

کنوانسیون حداقل سن (شماره 131)
حق ساعات کاری منصفانه

کنوانسیون کار شبانه (شماره 171)
حق ساعات کاری منصفانه

کنوانسیون سرطان ناشی از شغل (شماره 139)
حق دانستن در مورد مواد کیمیاوی

کنوانسیون ایمنی و سلامت شغلی (شماره 155)
حق استفاده از تجهیزات حفاظت شخصی در محل کار, حقوق افراد مبتلا به اچ آی وی در محل کار

توصیههای محافظت صحت کارگران (شماره 97)
حق داشتن هوای صحی در محل کار

کنوانسیون حق سازماندهی و چانه زنی دسته جمعی (شماره 98)
حق سازماندهی و تشکیل یک اتحادیه

کنوانسیون امنیت اجتماعی (شماره 102)
حق جبران خسات در صدمات ناشی از کار, حقوق افراد مبتلا به اچ آی وی در محل کار

کنوانسیون استراحت هفتگی (شماره 14)
حق ساعات کاری منصفانه

کنوانسیون محیط کار (آلودگی هوا، صدا، لرزه) (شماره 148)
حق داشتن هوای صحی در محل کار, حق استفاده از تجهیزات حفاظت شخصی در محل کار

کنوانسیون خرابترین اشکال کارگری اطفال (شماره 182)
سازمان ملل متحد و سازمان بینالمللی کار در مورد اطفال و کار


سایر توافقنامههای بینالمللی

دستورالعمل اتحادیۀ اروپا برای محدود ساختن مواد خطرناک (RoHS)
ممنوعیت سرب و مواد کیمیاوی سمی




This page was updated:۰۶ Jul ۲۰۲۴