Hesperian Health Guides

مونتاژ وسایل الکترونیکی

در این فصل:

در خطوط طولانی مونتاژ، کارگران تمام قطعاتی که محصول الکترونیکی را میسازند، چسپ، لحیم و پیچ میکنند. سپس کارگران آنها را پاکسازی نموده ، صیقل داده و امتحان میکنند. محصولاتی که امتحان سالم بیرون نمیشوند، به یک ساحۀ دیگر فابریکه میروند، جایی که کارگران قطعات معیوب را دوباره باز میکنند و آن را با دست آنها را ترمیم مینمایند.

وقتی افراد وسایل الکترونیک را در خانههای خود مونتاژ نمایند، میتواند خطراتی برای صحت کارگران، خانوادۀ آنها و همسایگان داشته باشد (به فصل 20 مراجعه کنید: انجام کار فابریکه در خانه).

ساخت اجزای دیگر

قطعات غیر الکترونیکی در فابریکههای دیگر ساخته میشوند و در ساحۀ مونتاژ بخشی از محصول نهایی میشوند. ساختن این اجزاء نیز برای کارگران و محیط خطرناک اند.

پوشها و محفظههای پلاستیکی: صنایع الکترونیکی از پوشها یا محفظههای بیرونی پلاستیکی برای محصولات خود استفاده میکنند زیرا سبک، بادوام و ارزان هستند. بسیاری برای استحکام بیشتر و مقاوم شدن این پوششها در برابر آتش از مواد کیمیاوی خطرناک زیادی استفاده میشود. بادرنظرداشت موارد زیر شرکتها میتوانند پوششهایی تولید کنند که کمتر سمی باشند:

  • استفاده از مواد کیمیاوی متبادل و جایگزین ساختن مواد کیمیاوی برومین دار که سطح اشتعال را کاهش میدهد با مواد ف وسفورس و نایتروجن که اینها نیز سطح اشتعال را کاهش میدهند.
  • تغییر دادن مواد تا نیازی به کاهش دهندۀ اشتعال نداشته باشند، به عنوان مثال، ساختن پوشش یا محفظه با استفاده از المونیم به جای پلاستیک.


باتریها: وسایل الکترونیکی چه از باتریهای یکبار مصرف استفاده کنند یا باتریهای قابل چارج، همه انواع باتریها میتوانند حاوی مواد سمی باشند. کارگرانی که باتریها را میسازند (و خانوادههایشان) بیشترین آسیب را متحمل میشوند. اما خطرات حتی پیشتر از این شروع میشود و کارگرانی که در معادن برای استخراج فلزات کار میکنند، با آن مواجه اند. باتریهای ایمنتر و طراحی محصولات طوری که مصرف برق کمتری داشته باشند، انتشار مواد سمی ناشی از باتریها را کاهش خواهد داد.

سیمها و کیبلها: کیبلها و سیمها از مس ساخته شده اند که با پلاستیک پوش شده اند. پولی ایتلین و پی وی سی (Polyvinyl Chloride) معمولترین پلاستیکها برای این منظور میباشند. لمس نمودن بیشتر پلاستیکها بیخطر هستند اما حرارت دادن آنها مواد کیمیاوی سمی آزاد میکند که میتوانند سبب تخریش بینی، گلو، ریهها و جلد شما شده و ممکن است باعث سرطان گردند.

مونیتورها و صفحات نمایش: صفحات نمایشی که به انواع سی آر تی، ال سی دی، پلاسما و اِل اِی دی ساخته شده و در وسایل الکترونیک استفاده میشوند اغلب با یک مادۀ کیمیاوی با هم جوشکاری شده و چسپ زده میشوند که با مواجه شدن به اشعۀ ماورای بنفش سخت میگردد. آنها ممکن است با کریستالهای مایع یا با گاز نیون و زینون پُر شده باشند. درحالی که اکثر فرایندها خودکار یا اتومات انجام میشوند، کارگران در کارخانههای صفحات نمایشگر هنگام تولید و امتحان صفحات و حفظ و مراقبت ماشین آلات فابریکه، در معرض گازهای مضر قرار میگیرند. تلویزیونها و مونیتورهای بزرگتر بیشتر وزن دارند و بیشتر باعث کشش و درد عضلاتی کارگران میگردند.

کارگران باتریساز با شرکتی که سبب مسمومیت آنها شده مبارزه میکنند

کارگران سازندۀ باتریهای نوع نیکل و کدمیوم در شرکت "گولد پیک باتری" در کشور چین با کدمیوم مسموم شدند. کدمیوم یک فلز سمی است که به ریهها، کلیهها و استخوانها آسیب میرساند و همچنان باعث سرطان میشود. وقتی یکی از کارگران "گولد پیک" به داکتر خود گفت از درد رنج میبرد، داکتر به او معاینات خون و ادرار توصیه کرد. این معاینات سطوح بسیار بالایی از کدمیوم را در بدن او نشان داد. سایر کارگران احساس گنسیت، سردرد، حالت تهوع و سقط جنین داشتند. وقتی آنها نیز معاینه شدند، سطح کدمیوم در آنها نیز بلند بود. با شنیدن این خبر، تعداد بیشتری از کارگران، فرزندان و خانوادههایشان مورد آزمایش قرار گرفتند و متوجه شدند که مسموم شده اند.

illustration of the below: protesting workers with signs and a large banner.


کارگران شرکت "گولد پیک" معتقد بودند که این شرکت باید مسئولیت مسموم کردن آنها را بپذیرد. آنها خواستار درمان و جبران خسارت سلامتی از دست رفتۀ خود شدند.


شرکت سعی کرد آنها را آرام سازد. آنها برای پائین نشان دادن سطح کدمیوم، معاینات جعلی تهیه کردند و ادعا کردند که میتوانند کدمیوم را حذف کنند، افراد را دحت تداوی غیرمؤثر و دردناک قرار دادند و کارگرانی را که بیشتر سروصدا میکردند، اخراج نمودند. آنها همچنین چندین فابریکه را بستند و آنها را به شهرهای دور افتاده منتقل ساختند.


کارگران تظاهرات نمودند، در محکمه شکایت کردند، درخواست خود را به حکومت محلی و ملی فرستادند، از سازمانهای غیردولتی حمایت دریافت کردند و دیگران را در مورد مسمومیت با کدمیوم آموزش دادند. شرکت مجبور شد یک بودجۀ سالانه را برای زیر پوشش گرفتن معاینات سالانه و مصارف طبی کارگران سابقه و موجود افتتاح نماید. اما هرسال تعداد بیشتری از کارگران در معرض مسمومیت با کدمیوم قرار میگیرند و برای دریافت غرامت تلاش مینمایند.


در سال ،2006 کدمیوم توسط اتحادیۀ اروپا ممنوع اعلان شد و در حال حاضر باتریهای لیتیوم آیونی و هیدرات فلز نیکل رایجتر هستند. با این حال، چین هنوز اجازۀ تولید باتریهای کدمیوم را میدهد. شرکت "گولد پیک" آنها را در مناطق دور افتادۀ چین تولید میکند، جایی که کارگران هنوز حفاظت و معلومات مناسب در مورد مسمومیت با کدمیوم را ندارند. در سال 2015 شرکت "گولد پیک" پرداخت مصارف معاینات سالانۀ کارگران را متوقف کرد و فقط به کارگرانی که بتوانند ثابت کنند مسموم شده اند، غرامت پرداخته میشود.

خطوط مونتاژ سریع

کار در فابریکات مونتاژ بسیار تکراری و بسیار سریع است. فشار و کشش ناشی از آن باعث آسیبهای زیادی میشود. بعضی نظریات برای تغییر دادن محل کار شما در این بخش آمده است و نظریات بسیار بیشتری در "فصل :7ارگونومی"، پیشنهاد شده است.

workers on an assembly line.
خودکشی و مرگ در فاکسکان در اثر اضافه کاری

کارگران یکی از فابریکۀ فاکسکان در چین برای بسیاری از شرکتهای بزرگ الکترونیکی در سراسر جهان تیلفون همراه و سایر لوازم را تولید میکند. این فابریکه مانند دیگر فابریکههای چین مقرراتی دارد مثل: "حرف زدن ممنوع!"، "نگاه کردن دورتر از ساحۀ کار ممنوع!"، افراد فقط برای صرف غذا میتوانند کار را توقف دهند. سرکارگران و مدیران فریاد میزنند و به کارگران توهین میکنند تا آنها را وادار به کار کنند، حتی زمانی که آنها درد داشته باشند یا مریض باشند. فابریکه آنها را مجبور به اضافه کاری میکند و گاهی اوقات کارگران را 24 ساعت یا بیشتر در کار نگه میدارد.


در سال 2010 یک تکنیسن جوان به نام یان-لی پس از 34 ساعت کار اجباری مداوم در اثر خستگی جان خود را از دست داد. در همان سال 18 کارگر برای فرار از شرایط غیرانسانی کار خود، سعی کردند خودکشی نمایند.


فاکسکان عذر و بهانههائی در مورد این که چرا کارگران دست به خودکشی زدند و چرا یان-لی مرد، پیش میکرد. آنها به جای پرداختن به مشکل اصلی (شرایط بد کاری)، تغییرات کوچکی ایجاد کردند. دستمزدها را اندکی افزایش دادند، جالیهایی را در اطراف ساختمانها گذاشتند تا از پریدن افراد از پشت بام جلوگیری کنند و چند اتاق تفریحی را باز کردند. اما زمانی که تأسیسات بزرگتری در شهرهای دیگر ساختند، بازهم فاکسکان همان شرایط کاری قبلی را ادامه میدهد که منجر به خودکشی در موقعیت اولی شد، و خودکشیها ادامه دارد.

تغییر محل کار برای کاهش کششها و آسیبهای عضلاتی ناشی از استفادۀ بیش از حد

نزدیک و در دسترس بودن همه چیزهایی که برای انجام یک کار به آن نیاز دارید باعث آن میشود که کشش عضلات بدن شما کاهش یابد، بخصوص وقتی شما یک حرکت را صدها مرتبه در یک شیفت کاری تکرار مینمایید. تقویت بخشهایی از بدن شما که حرکت میکنند مانند مفاصل بند دستها، انگشتان و بازوها و داشتن چوکی و میز متناسب با بدن شما نیز میتواند به کاهش درد و آسیب ناشی از کار کمک کند.

به ایستگاه کاری خود در محل توجه نموده و ببینید که چه چیزی میتواند باعث کاهش درد و ناراحتی شما شود:

  • چه اندازه اجزا و لوازم مورد نیاز در اجرای کار از شما فاصله دارند؟
  • چه اندازه از گرفتن و رساندن محصول از بخش مونتار و به آن بخش فاصله دارید؟
  • چقدر سنگین است محصولی که از خط تولید میگیرید یا به آن باز میگردانید؟ آیا قطعات سنگین هستند؟ ابزار شما چطور؟
  • چقدر چوکی شما و ابزار شما برای شما مناسب اند؟ ویا آیا به حالت ایستاده کار میکنید؟
  • آیا بازو یا مچ دست شما روی یک لبۀ تیز قرار دارد یا روی سطحی هموار؟
  • ایستگاه کاری شما چه اندازه راحت است؟


پیشنهاداتی را در مورد ایجاد تغییر در ایستگاه کاری خود، میتوانید در "فصل :7ارگونومی"، پیدا کنید

3 workers thinking about ways to improve their workstations.

تغییر وظایف برای کاهش آسیب

گاهی اوقات کار شما طوری است که یکنوع حرکت را باید به دفعات بسیار زیاد و به مدت طولانی تکرار کنید و هیچ مقدار تغییر در تجهیزات ویا بسط دادن آنها نخواهد توانست از درد و آسیب وقایه نماید. کارگران میتوانند خود را با در کنترول گرفتن بیشتر فرایند کاری، محافظت نمایند. در بارۀ موارد زیر با رئیس و همکاران خود صحبت کنید:

  • آهسته ساختن سرعت خط کاری و افزایش دادن تعداد کارگران.
  • تغییر دادن وظایف روزانه چند مرتبه تا بخش معینی از عضلات بیش از حد استفاده نشوند.

تجهیزات محافظوی بهتر

بعضی فابریکات به کارگران تجهیزات محافظتی ویا لباس محافظتی نمیدهند. یک تعداد دیگر به همه کارگران عین تجهیزات را میدهند بدون درنظر گرفتن خطرات ویژۀ کار آنها ویا بدون در نظرداشت بزرگی یا کوچکی بدن کارگران. کارفرمایان در زمان نیاز باید موارد زیر را تهیه نمایند:

  • لباسهای ضد برق ساکن و مقاوم در مقابل گرد و خاک، به شمول کلاه و دست بندهای خاص. *اینکار محصول را از برق ساکن و گرد و خاک محافظه میکند، اما باید همچنان شما را از گرد فلزی محافظت کند.
  • دسکش و پوشش انگشت، اینها دستها و جلد شما را محافظت میکنند، میتوانند جلد را از تخریش گرد و خاک، از بریدگیها و از خراشیدگیها حفظ کنند. کارگران موجود در ساحات پاکسازی و صیقل کاری نیاز به دستکشهایی دارند که آنها را از مواد کیمیاوی پاککننده محافظت کند.
  • ماسکها و وسایل تنفس دهنده. ماسکهای کاغذی از ورود ذرات بزرگ گرد و خاک به مجرای تنفسی جلوگیری میکنند، اما اینها شما را از بخارات پلاستیک، سرشها، لحیم و روغن لحیم، ذرات کوچک گرد و غبار و از ذرات کوچک نانو محافظت نمیکنند . برای دیدن معلومات بیشتر در مورد این که کدام وسایل تنفسی بهتر میتواند از شما در کار شما محافظت نمایند را در.
  • محافظت گوش. بیشتر فابریکات مونتاژ صدای بسیار بلند دارند که به حس شنوائی کارگران آسیب میرسانند. در این فضا اگر بخواهید با کسی که یک متر از شما فاصله دارد صحبت کنید، آنقدر در ساحه سروصدا است که قابل شنیدن نخواهد بود (ف |صل :13سروصدا، دیده شود.
  • سپر روی ویا محافظ چشم، کارگرانی که در ساحات تولید گرد و غبار کار میکنند، مانند ساحات کوبیدن و آسیاب کردن، ساحات بسته بندی و ساحات حمل و نقل، باید سپر روی داشته باشند.

پاککاری محصول نهایی

کارگران محصولات الکترونیک را به روشهای مختلف پاک میکنند، به شمول استفاده از هوای تحت فشار، استفاده از ماشینهای صیقل دهنده، استفاده از ایزوپروپایل الکول (Isopropyl Alcohol- IPA) و سایر محللها و مواد روغن زدا که حاوی میتانول ویا دیگر مواد کیمیاوی مضر میباشند.

مواد کیمیاوی پاک کننده میتوانند به تماس جلد شما آمده و باعث تخریش و بخارات جلدی گردند. برخی میتوانند از طریق جلد جذب شده و به اعضای داخلی بدن آسیب برسانند و باعث نابینائی گردند. تنفس بخارات آنها میتوانند باعث گنسیت، خستگی ویا سردردی و دل دردی شما شوند. بعضی از اینها قابل اشتعال اند و ممکن سبب حریق گردند. صیقل دادن محفظههای فلزی مقدار زیادی گرد تولید خواهد کرد.

  • تهویۀ خوب بخارات و گرد و غبار را برطرف خواهد کرد (مراجعه شود به فصل :17 تهویه).
  • دستکش، محافظ چشم و سایر تجهیزات محافظوی را بپوشید تا شما را در مقابل مواد کیمیاوی مورد استفاده در پاککاری و صیقلکاری محافظت نمایند. (ببینید معلومات بیشتر در مورد محللها و روغنزداها).
  • ماسکهای فلتردارد ممکن است برای محافظت در مقابل گرد و خاک نیاز باشد و نه ماسکهای کاغذی.
فابریکه با مسموم ساختن کارگران پول ذخیره میکند

من در فابریکۀ "وینتک الکترونیک" در چین کار کردم و کمپیوترها را پاککاری مینمودم. ما عادتاً آنها را با ایزوپروپایل الکول پاک مینمودیم، اما یک روز مالک فابریکه به ما یک مادۀ کیمیاوی جدید را برای این کار داد. چند هفته بعد من احساس سرگیچه و ضعیفی میکردم. تنها من این احساس را نداشتم. بسیاری از ما به سوپروایزران خود شکایت نمودند که مادۀ کیمیاوی جدید ما را مریض ساخته است، اما آنها فقط به ما گفتند که به کار خود ادامه دهید و خاموش باشید.


یک روز صبح که بیدار شدم نتوانستم بدن خود را تکان دهم. خانوادۀ من مرا به کلینیک صحی بردند و ما بسیاری از همکاران خود را نیز در آنجا یافتیم. آزمایشان نشان داد که ما در معرض هگزان (Hexane) قرار گرفته ایم، مادۀ کیمیاوی که میتوانند سبب فلج و مرگ شود. چهار نفر کارگر فوت کردند.


ما دریافتیم که رئیس از آن جهت ایروپروپایل الکول را به هگزان تبدیل کرده بود که سریعتر خشک میشد و او میتوانست پول بیشتری به دست آورد. اما فابریکه سیستم تهویۀ مناسب نداشت ویا تجهیزات محافظتی مناسب را برای ما نداشت تا بتوانیم از این مواد استفاده کنیم. سازمانهای زیادی از ما در مبارزۀ ما برای دریافت مراقبت طبی و پرداخت خسارت به کارگران مریض، حمایت کردند. آنها به ما گفتند که ما باید به شرکتهای بزرگی مراجعه کنیم که فابریکۀ وینتک به آنها تدارکات میرساند زیرا هرچند آنها قراردادی دست دوم هستند، اما آنها نیز مسئول اند. در شرکت بزرگ که صاحب مارک یا برند بود به ما گفته شد که آنها هیچ چیزی در مورد هگزان نمیدانند، و آنها به وینتک گفته اند که نباید از هگزان استفاده کند.

متحان کردن، بسته بندی و انتقالات

کارگران قبل از بسته بندی و انتقالات، محصول را امتحان میکنند. قسمت بیشتری از کار امتحان توسط ماشین انجام میشود. به هرحال کارگرانی که در بخش امتحان کار میکنند، معروض به موارد زیر میباشند:

A person wearing glasses and mask fixes an electronic product.
  • روشنائی: کارگرانی که صفحات نمایشی را امتحان میکنند در زمان تنظیم نمودن صفحات و مونیتورها معروض به روشنائی زیاد به رنگهای اصلی هستند. برای دریافت معلومات بیشتر در مورد صحت چشم ها و روشنائی، مراجعه کنید به فصل :14روشنائی.
  • آسیبها: محصولات بزرگتر الکترونیک وقتی از یک محل به محل دیگر انتقال داده میشوند، خطرناک میباشند. ممکن است در اثر افتادن یا شکستن این اشیاء کارگرن با کنارهای تیز آنها مجروح شده یا از اثر مواد کیمیاوی موجود در آنها آسیب ببینند. گاهی اوقات شما میتوانید بوی مواد کیمیاوی آزاد شده از محصول را احساس نمایید. دانستن این که کدام مواد کیمیاوی برای ساخت ویا برای پاکسازی آن استفاده است، میتواند به شما کمک کند تا در واقعاتی که کسی در اثر معرض شدن به آن بیمار شده باشد، آمادگی بهتری داشته باشید.

دفع زباله

مواد کیمیاوی استفاده شده در فابریکه بازیافت شده ویا منحیث زباله دور انداخته میشود. دور انداختن زباله میتواند به کارگران و همچنان برای جوامع اطراف، مضر باشد.

*آلودگی هوا: بخارات اسیدها، پلاستیک و محللها از طریق سیستم تهویه خارج میشود. در برخی فابریکات، فلترهای سیستم تهویه مواد کیمیاوی را میگیرند، اما اکثراً بخارات مستقیماً بدون فلتر به هوا فرستاده میشوند.

*آلودگی آب: مواد کیمیاوی موجود در حوضهای مختلف مورد استفادۀ صنعت الکترونیک، از فرایندهای مختلفی میگذرند که آنها را جداسازی نموده، فلتر کرده و خنثی میسازند. برخی از اینها به محلات دفن زباله فرستاده میشوند. بعد از آنکه آب پاک گردید، به مسیر سیستم آب جامعه میریزد. گاهی اوقات آب بعد از طی فرایندهای پاک سازی بازهم مقدار زیادی مواد کیمیاوی دارند. وقتی این آب ملوث با آب خارج شده از فابریکات دیگر یکجا میشود، آبی که به مردم در جامعه میرسد بسیار آلوده و سمی خواهد بود.

*زبالههای جامد: فلزات، سرشها یا چسپها و سایر مواد کیمیاوی به شکل جامد آن اکثراً جداسازی نمیشوند. هرچیزی که بازیافت شدنی نیست ویا خنثی سازی نمیشود به محلات دفن زباله فرستاده میشوند.

کارگران و گروههای اجتماعی باهم یکجا شده و به فابریکهها میروند تا آنها را وادار سازند که مسئولیت دفع مصئون زبالههای فابریکۀ خود را متقبل شوند. ویا حتی بهتر آنست که در ُکل، زباله تولید نکند! (مرجعه شود به فصل  :33 آلودگی فابریکهها).


بازیافت نمودن وسایل الکترونیک

بسیاری از وسایل الکترونیک بعد از دور انداختن در کشورهای آسیایی و افریقایی انبار میشوند. مردم به صورت انفرادی ویا در گروههای کوچک کار نموده و این وسایل الکترونیک را باز میکنند، شیشهها یا صفحات و پوشهای آنها را میشکنند تا به تختهای نوار چاپی آنها برسند. آنها پلاستیک موجود در پوشش تختها و سیمها را ذوب میکند تا فلزات داخل آنها را به دست آورده و بفروشند و زندگی خود را پیش ببرند.

اگر یکی از این افرادی باشید که برای بازیافت نمودن وسایل الکترونیک کار میکنید، به مواد کیمیاوی زیادی که در ساخت این محصولات به کار رفته معروض میشوید و حتی مواد کیمیاوی خطرناکتری که در اثر سوختاندن این مواد تولید میشود.

  • شما میتوانید با مراعات نمودن موارد زیر، جذب مواد کیمیاوی را در بدن تان، کاهش دهید:
  • پوشیدن دستکش و لباس کار که همه جلد بدن شما را بپوشاند.
  • پوشیدن عینک یا سپر ایمنی چشمها.
  • پوشیدن ماسک که دهن و بینی شما را بپوشاند. دستمال یا ماسک تکهای شما را از بخارات مواد کیمیاوی محافظه کرده نمیتواند. اینها صرفاً جلو گرد و خاک را تا اندازۀ میگیرند.




This page was updated:۲۶ Sep ۲۰۲۳