Hesperian Health Guides
مواد سوخت براي آشپزي وتسخين
ویکی-سلامتی > راهنماي جامعه براي صحت محيط زيست > 17:خانۀ صحتمند > سوخت براي پخت و پز و تسخيسوخت براي پخت و پز و تسخين
چوب، بقاياي نباتي، ذغال سنگ، مدفوی حيوانات و شاركول بيشترين تركيباتي اند كگ بحيث سوخت در آشپزخانگ ها مصرف ميشوند. اما مصرف همۀ اين سوخت ها، باعث توليد دود هاي مضر شده كگ براي صحت انسان مضر ميباشند. علاوه بر اين چوب و ذغال در بعضي جاها اقلام ناياب اند.
تعدادي از مردم بگ انوای ديگر از سوخت ها روي آورده اند، مانند: شعای آفتاب، بقاياي پروسس شدۀ نباتات (مانند سبوس برنج و ديگر فضلات نباتي كگ بشكل خشت يا قالب فروختگ ميشوند).، و بيوگاز ( گاز ايكگ از گنديده شدن وپ وسيدن بقاياي حيواني ونباتي حاصل ميگردد.
 |
| مخلوط نمودن بقاياي نباتاتي با آب، قالب گيري، پرس و خشك كردن آنها هيزم هاي خوبي را توليد ميكند. |
Contents
باقيماندۀ نباتات
علف ها و قسمت هاي خشكيده نباتات، مانند سبوس برنج يا جواري، پوستگ ناريال وغيره در عده اي از مناطق بحيث سوخت استفاده ميشود. اگر اين اشيأ بدون پروسس شدن و بصورت ابتدايي مورد استفاده قرار گيرند، دود توليد نموده و سبب مشكلات صحي ميگردند. اما اگر بگ ذرات كوچكتري تبديل شده، وسپس بشكل قالب ها يا خشت در آورده شوند (بنام خشت سوخت ياد ميشوند)، توليد دود بگ حد اقل ممكن كاهش يافتگ و بمدت طولاني تري نيز آتش شان دوام مي آورد.
 |
| ذخيره كردن چوب ها در خانه باعث مي ردد تا آنها خشك شده و بهتر بسوزند. |
توليد اين خشت ها بگ ماشين آلات و منابع انرژي ضرورت دارد، كگ هردو گرانقيمت و كمتر اقتصادي اند. برخي از مردم ممكن است از طعم غذاييكگ توسط اين خشت هاي سوختي پختگ شده، ناراض باشند. گرچگ كسانيكگ در مناطقي زندگي ميكنند كگ بگ قلت سوخت هاي عادي مواجگ اند، براي پايين آوردن سطح وابستگي خود بگ چوب يا ذغال، اكثرا بگ مصرف اين خشت ها روي آورده اند.
هيزم
چوب هيزم يكي از مهمترين و ارزشمند ترين منابع سوخت تسخيني در جهان است، ولي متأسفانگ مقدار آن روبگ تقليل و حتي در بعضي جاي ها كمياب است. بهمين خاطر بهتر آنست كگ غرض جلوگيري از نابودي مراتع و جنگلات، از چوب هاي خشك و ريزه تر استفاده نمود.
بيوگاز
اين گاز حاصل تجزيگ بقاياي حيواني، انساني و نباتي است. نوی آن اكثرا گاز ميتان بوده و از ارزشمند ترين منابع انرژي است. با تبديل شدن بقاياي حيواني، انساني و نباتي بگ انرژي قابل استفاده، اين امكان فراهم مي آيد كگ مركبات ضرر رسان را بگ مواد كم خطر تر معاوضگ نموده، و منبع سوختي بديل را براي مردم فراهم ساخت.
پخت وپز با اشعۀ آفتاب
شما ميتوانيد با استفاده از اشعۀ آفتاب، غذاي خود را در داخل يك اجاق آفتابي پختگ نماييد. اين شكل پخت وپز نيازمند تغييرعادت غذايي است، چرا كگ غذا ها بصورت معمول خيلي دير تر نظر بگ اجاق هاي عادي ايكگ چوب يا تيل را مصرف ميكنند، پختگ ميشوند. اما با تنظيم پروگرام خود ميتوانيد مقدار قابل توجهي ماده سوختي را حفظ كنيد و بگ اقتصاد فاميل كمك كنيد. مثلا: در هنگاميكگ آفتاب بخوبي ميدرخشد، از اجاق آفتابي استفاده كنيد، و در شب يا حالات ابري از اجاق هاي عادي. بعضي از اشخاصيكگ ازين اجاق ها استفاده ميكنند، بزودي قادر بگ پرداخت قيمت آنها ميشوند، چون بمقدار كافي مواد سوختي مانند ذغال، چوب يا تيل را حفظ كرده اند كگ با استفاده از بهاي آن قروض را ميتوان پرداخت كرد. ازين اجاق هاي آفتابي براي گرم كردن و غير عفوني نمودن آب نوشيدني نيز مي توان استفاده نمود.
راهنماي استفاده از اجاق هاي آفتابي
انوای متعددي از اجاق هاي آفتابي وجود دارند كگ شما ميتوانيد آنها را خريده يا خود بسازيد (بگ منابع مربوطگ مراجعگ كنيد.). همگ آنها بگ يك شكل اساسي كار ميكنند، و آن عبارت است از:
 |
- تبديل اشعه آفتاب به انرژي حرارتي. سطوح سياه رنگ بيشترين مقدار حرارت را جذب ميكنند. غذا در ديگ هاي سياه رنگ، كم عمق فلزي بهتر از ساير انوای پختگ ميشود. اين ديگ ها بايد قادر بگ نگهداري از حرارت و رطوبت باشند، و سر ديگ بايد محكم باشد.
- ن هداري از حرارت. يك محوطۀ روشن آفتابگير در اطراف ديگ سياه طوري بايد طراحي شود كگ قادر بگ نگهداشت حرارت باشد. سر آفتابگير بايد از شيشگ يا پلاستيك شفاف مقاوم بگ مقابل حرارت ساختگ شود، اين نوی پلاستيك مارک HDPE را دارد.
- به دام انداختن اشعه اضافي آفتاب. سطوح منعكس كننده در اطراف ديگ اشعۀ آفتاب را بگ روي ديگ منعكس ساختگ و پختگ شدن زود تر غدا كمك ميكند. با صفحات المونيمي يا زرورق هموار شده روي كاغذ ضخيم صفحات انعكاس دهنده خوب و ارزان را تهيگ كرده ميتوانيم. صفحات فلزي يا صفحات ايكگ با رنگ انعكاس دهنده پوشيده شده باشند، شعای را خوب انعكاس داده نميتوانند.
چ ونه ازيك اجاق آفتابي استفاده شود
ك ديگ را مد نظر بگيريد كگ ديواره هاي خارجي آن سياه رنگ بود و سرپوش آن از شيشۀ شفاف باشد. براي اينكگ غذا سريعتر پختگ شود، آنرا بگ قطعات خوردتر تقسيم نموده و مقدار كمي آب بگ آن علاوه نماييد. ديگ مذكور را بر سرپايگ يا سبد نگهدارنده قرار داده و در جاي خاص در ميان تابۀ آفتاب گير جابجا نماييد. دقت كنيد تا مقدار كافي اشعۀ آفتاب وجود داشتگ باشد (ترجيحا در آفتابي ترين قسمت روز). مطمئن گرديد كگ جهت تابگ بگ سمت نور آفتاب است و بگ صورت صحيح شعای را بر روي ديگ متمركز ميكند. هر نيم ساعت يكبار جهت تابگ را تغيير دهيد تا بگ جابجايي نور آفتاب مطابقت نماييد. اگر در جريان پخت وپز ابر پديدار شده و مانع نور آفتاب شود، يك عايق را بر روي ديگ قرار دهيد تا از ضيای حرارت جلوگيري شود. درصورتيكگ غذا گرم بوده ولي پختگ نشده باشد، ميتوانيد از اجاق معمولي يا چوب استفاده كنيد.
 |
 |
 |
| پخت سريع | پخت بطي | پخت امكان ندارد |