Hesperian Health Guides

کنترول رودهها

در این فصل:

کوشش کنید که هر روز یا هر یکروز در میان دفع مواد غایطه را در عین زمان انجام دهید. حتی اگر تصادفا در وقتهای دیگری از روز رودههای شما حرکت پیدا کنند، بازهم کوشش کنید که به همان وقت معین تغوط را انجام دهید. نهایتا بدن شما خود را به تقسیم اوقات معین تطابق خواهد داد و مواد غایطه در یک زمان منظم به سهولت بیشتر دفع خواهد شد. این کار بنام برنامۀ رودهها یاد میشود.

شیافهائی مانند بیساکودیل (Bisacodyl) ویا گلیسرین میتوانند استفاده گردند. این تابلیتهای مرمی مانند که داخل مقعد گذاشته میشوند، رودهها را تحریک خواهد کرد که سبب تیله کردن مواد غایطه به بیرون میگردد.

اگر نمیتوانید ازعضلات قسمتهای پائین بدن خود برای دفع مواد غایطه استفاده نمایید، میتوانید با استفاده از انگشت خود به خارج شدن مواد غایطه کمک کنید. همچنان از این روش زمانی که در دفع مواد غایطه مشکل داشته باشید (قبضیت) ویا مواد غایطه بسیار سخت باشد، میتوانید استفاده نمایید.

در حالت نشسته اکثرا دفع مواد غایطه آسانتر خواهد بود، لذا کوشش نمایید در زمان دفع مواد غایطه در بیتالخلا، روی کمود ویا روی پات بحالت نشسته باشید. در صورتی که نشسته نمیتوانید، کوشش کنید که به پهلوی چپ قرار گیرید. در صورت نیاز از کسی بخواهید که شما را کمک نماید. احتیاط نمایید که ذرات مواد غایطه داخل مهبل ویا مجاری بولی شما نشود. میکروبهای مضر موجود در مواد غایطه میتوانند سبب انتانات شوند.

طریقۀ دفع مواد غایطه:

  1. دست خود را با یک دستکش ویا خریطۀ پلاستیکی یا رابری پاک بپوشانید. روی انگشت اشارۀ خود یا هر انگشت دیگری که برای شما کار میدهد، مقداری روغن نباتی و یا واسیلین بگذارید..
  2. انگشت چرب شدۀ خود را حدود 2سانتی متر ( 1انچ) داخل مقعد سازید.
  3. با ملایمت برای حدود 1دقیقه انگشت خود را داخل مقعد بصورت دایروی حرکت دهید، تا عضلات مقعدی رخاوت پیدا کرده و مواد غایطه بتواند به خارج تیله شود.
    a woman removing stool while using a mirror.
    برای پاک نگهداشتن انگشت خود، از دستکش یا پوش انگشت رابری استفاده نمایید.
  4. اگر مواد غایطه خودش نتواند دفع گردد، تا اندازۀ که میتوانید توسط انگشت آنرا خارج سازید. با ملایمت رفتار کنید، تا باعث خراشیدگی و پارگی جدار داخل مقعد نشوید.
  5. مقعد و جلد اطراف آنرا به خوبی پاک سازید و دستهای خود را بشوئید.



a woman in a wheelchair removing stool into a bowl on the floor.

بعضی زنان در حالی که در چوکی چرخدار نشسته اند میتوانند مواد غایطه را دفع نمایند. برای اجرای این کار، یک سوراخ در زمین حفر کنید ویا یک ظرف را روی زمین بگذارید تا مواد غایطه داخل آن گردد. بعدا بطرف لبۀ پیشروی چوکی حرکت کنید و تا اندازۀ که میتوانید خود را به یک پهلو کنید. از یک تسمه ویا کمر بند استفاده کرده و یک پای خود را بلند نگه دارید، بدینترتیب میتوانید یک دست خود را به مقعد خود برسانید. میتوانید طرف دیگر تسمه را به دستۀ چوکی تان بیاندازید تا پای شما را به همان حالت نگه دارد.

قبضیت (مشکل دفع مواد غایطه)

زنان مصاب به فلج دماغی و جروحات نخاع شوکی (ستون فقرات) اغلب قبضیت ویا مواد غایطۀ سخت دارند که بعد از چندین روز دفع میگردد. این حالت سبب مشکلات جدی میشود، مثلا مواد غایطه در رکتم (رودۀ مستقیمه نزدیک به مقعد) بشکل یک توپ کلوله وسخت میشود ویا سبب مشکلات در عکسات یا Dysreflexia میگردد.

برای وقایه از قبضیت:

  • روزانه اقلا 8 گیلاس مایعات بنوشید. آب بهترین مایع است، در صورتی که داشته باشید.
  • کوشش کنید مقدار زیاد میوه، سبزیها و غذاهای فایبردار بخورید – مانند خوردن حبوبات با پوست آن، نان سبوس دار، لوبیاها و دیگر غذاهای که فایبر زیاد دارند.
  • بدن خود را متحرک داشته باشید و تا حد امکان تمرین نمایید.
  • یک برنامۀ منظم برای حرکت رودهها و دفع مواد غایطه داشته باشید.
  • اندکی روغن نباتی در غذای روزانۀ خود علاوه کنید.
  • شکم خود را ماساژ دهید.
  • ام خوب رسیده ویا کیلۀ سبز بخورید.
  • یک قاشق اسپغول (اسفرزه) در یک گیلاس آب مخلوط نموده و دو دفعه در روز بخورید.


هرگاه برای مدت 4 روز یا بیشتر از آن دفع مواد غایطه نداشته باشید، میتوانید از یک دوای مسهل خفیف مانند Milk of Magnesia استفاده کنید. اما اگر در شکم خود درد داشته باشید، از این دوا استفاده نکنید. همچنان دواهای مسهل را زود زود استفاده نکنید. شیافهایی که در ترکیب خود گلیسرین دارند (مانند Dulcolax) میتوانند برای برطرف ساختن قبضیت استفاده گردند

تورم دردناک در اطراف مقعد (بواسیر یا هیموروئید)

a woman who wears a leg brace sitting in a basin.
نشستن در آب سرد، درد بواسیر را کم میسازد.

بواسیر عبارت از وریدهای متورم در اطراف مقعد میباشد. اغلب اینها خارش و سوزش داشته ویا خونریزی پیدا میکنند. قبضیت بواسیر را زیاد ویا حالت آنرا وخیم میسازد. زنانی که از چوکی چرخدار استفاده میکنند، زنانی که اغلب نشسته اند و زنانی که فلج دماغی دارند بیشتر امکان دارد که با پیشرفت سن مشکل بواسیر را پیدا کنند. هرگاه مواد غایطه را با دست خارج میسازید، مراقب خونریزی باشید. این یک علامۀ عام بواسیر میباشد.

چه باید کرد اگر بواسیر داشته باشید:
  • در یک تشت دارای آب پاک گرم بنشینید تا درد برطرف شود.
  • توصیههای این صفحه را برای وقایه از قبضیت تعقیب کنید.
  • یک تکۀ پاک را در محلول داروئی Witch Hazel (یک دوای نباتی است) غوطه کرده و روی ناحیۀ دردناک بگذارید.
  • بحالت سجده قرار گیرید. این وضعیت به کم شدن درد کمک میکند.