برای صحت خوب، غذای خوب بخورید

ویکی-سلامتی > رهنمای صحی برای زنان دارای معلولیت > فصل پنجم5: مواظبت از جسم خود > برای صحت خوب، غذای خوب بخورید

در این فصل:

 

در این فصل:

برای صحت خوب همه اعضای خانواده بشمول دختران وزنان دارای معلولیت به مقدار کافی غذای خوب ضرورت دارند.

همه زنان به غذای خوب ضرورت دارند تا کارهای روزانۀ خود را انجام دهند، تا از امراض جلوگیری کنند و تا بتوانند ولادت مصوون و سالم داشته باشند. مگر نخوردن غذای خوب (فقر تغذی) معمولترین مشکل صحی معلول کننده در بین زنان در ممالک فقیر میباشد. وقتی غذا بصورت مساویانه در خانواده و در جامعه تقسیم نشود، اکثرا زنان و خاصتا زنان دارای معلولیت کسانی اند که غذای کافی نمیگیرند.

آغاز از طفولیت، به یک دختر اغلب کمتر از پسر غذا داده میشود. در نتیجه این دختر بطی تر رشد خواهد کرد، استخوانهایش بخوبی انکشاف نخواهد یافت و این میتواند در مراحل بعدی زندگی سبب معلولیت وی شود. برای دختری که با معلولیت به دنیا آمده باشد، این حالت معلولیت وی را وخیمتر خواهد ساخت. همچنان زمانی که یک زن نتواند مقدار کافی غذا برای خوردن داشته باشد (سوء تغذی باشد)، در صورت مریض شدن بسیار امکان دارد که اختلاطات جدی ویا وخیم پیدا کند.

رژیم غذائی صحتمند

کارکن صحی برایم گفت که باید مقدار بیشتر شیر بنوشم و سبزی های دارای رنگ سبز بخورم. اما من تمام شیر را به شوهرم و پسرم میدهم و پول کافی نداریم که سبزی های تازه خریداری نماییم.

ضرور نیست که تمام غذاهایرا بخورید تا صحتمند باشید. شما غذای اساسی را که در منطقه شما معمول است بخورید و تا حد امکان غذاهای بیشتری که در جامعه شما موجود است به آن علاوه کنید. غذاهای پروتین دار خاصتا برای قوی نگهداشتن جلد و عضلات خوب است، و غذاهای دارای کلسیم (شیر و محصولات شیر، برگ سبز سبزیجات، لوبیای سویا و صدف دریائی) بخصوص برای قوی نگهداشتن استخوانها خوب میباشد.

در اینجا بعضی پیشنهاداتی برای رژیم غذائی صحتمند وجود دارد:

• یک غذای اساسی با قیمت کمتر مانند برنج، جواری، گندم، کاساوا، کچالو و دیگر غذاهای معمول.
• بعضی غذاهای دارای پروتین حیوانی مانند: شیر، ماست، پنیر، تخم، ماهی و گوشت (که به نموی بدن کمک می کنند).
• میوهها و سبزیهای غنی از ویتامینها و منرالها (که محافظت و ترمیم بدن را کمک مینمایند).
• و مقدار کمی چربی و شکر (که انرژی میدهد).

وقایه از کمخونی (ضعیفی خون)

بدون مقدار کافی غذای خوب، هر دختر ویا زن میتواند از فقر صحت در رنج باشد و همچنان مصاب کمخونی خواهد شد. این زمانی رخمیدهد که مقدار کافی غذای حاوی آهن نخورید. کمخونی در بین زنان بسیار معمول است بخصوص زنان حامله و شیرده. کمخونی سبب خستگی مفرط و مقاومت کم زنان در مقابل انتانات و امراض میشود. خونریزی شدید در زمان ولادت نیز سبب کمخونی میشود و همینطور ملاریا و کرمهای چنگکی امعاء. (با کارمند صحی در مورد طرز وقایه از ملاریا و تداوی آن صحبت نمایید. کرم های چنگلی میتوانند به آسانی با استفاده از دوای مبندازول تداوی شوند).

علایم کمخونی اینها است:

• رنگ پریدگی قسمت داخلی پلکهای چشم، ناخنها و داخل لبها.
• ضعیفی و احساس خستگی شدید
• سرچرخی، بخصوص زمانی که از یک حالت نشسته ویا دراز کشیده برمیخیزید
• غش کردن (از دست دادن شعور)
• نفس کوتاهی
• سریع بودن ضربان قلبی

برای وقایه و تداوی کمخونی، کوشش نمایید تا همه روزه غذای غنی از آهن بخورید مانند: سبزیهای دارای برگ سبز تیره (سبزی پالک یا اسفناج و دیگر سبزیهای خوردنی که مردم در محلات مختلف از آن استفاده مینمایند) و همچنان تخم، شیر، کشمش و گوشت.

با استفاده از موارد ذیل این امکان وجود دارد که آهن بیشتری بگیرید:

• غذاهای غنی از آهن را یکجا با بادنجان رومی ویا میوههائی مانند نارنج ، لیمو، کیوی و دیگر میوههای مشابه مصرف نمایید. این ها دارای ویتامین C میباشند که به بدن کمک مینمایند تا آهن بیشتری را از غذا جذب نماید.
• پختن غذا در دیگهای آهنی. هرگاه بادنجان رومی ، آب لیمو ویا آب نارنج در زمان پختن غذا به آن علاوه نمایید، آهن بیشتری از دیگ به داخل غذای در حال پختن میرود.
• اضافه نمودن یک پارچه آهن پاک – مانند میخ آهنی ویا نعل اسپ – در بین دیگ در زمان پختن غذا. خود را مطمئن سازید که اینها از آهن خالص ساخته شده باشند، نه از ترکیب آهن با دیگر فلزات. بعضی فلزات مانند سرب مضر هستند و سبب سوء اشکال ولادی شده میتوانند.
• یک پارچه آهن خالص و پاک را – مثلا یک میخ آهنی – با کمی آب لیمو در یک ظرف برای چند ساعت بگذارید. بعدا از این مایع برایتان شربت لیمو تهیه نموده و بنوشید.

در بسیاری مناطق به شمول افغانستان، مراکز صحی تابلیتهای آهن (فیرس سلفات) را برای خانمهای حامله برای جلوگیری از کمخونی توزیع مینمایند.