Hesperian Health Guides
با کارگران در مورد نگرانیهای آنها صحبت کنید
ویکی-سلامتی > رهنمای کارگران برای ایمنی و سلامت > فصل :3سازماندهی برای بهبود صحت کارگر > با کارگران در مورد نگرانیهای آنها صحبت کنید
در اول از طرق غیررسمی با افراد موجود در فابریکۀ خود تماس برقرار کنید. ممکن است ایمنتر و راحتتر آن باشد که خارج از محل کار با افراد صحبت کنید. در مورد این که چرا سوال میپرسید و با پاسخهای آنها چه پلانی دارید، صریح و شفاف صحبت کنید. اگر کسی احساس راحت نمیکند، او را مجبور نسازید تا معلومات خود را با شما شریک سازد. هنگام نزدیک شدن به افراد بخصوص در محلات عامه ، محتاط باشید.
وقتی برای برگذاری جلسه آماده شدید، گروه کوچکی از افراد علاقمند و قابل اعتماد را در فابریکۀ خود شناسائی نمایید. از آنها دعوت به عمل آورید تا در مکانی خارج از محل کار جمع شوند. در اول، ملاقات با گروه کوچک بهترین کار است. بخصوص زمانی بیشتر مفید خواهد بود که کارگران از گروههای مختلف فرهنگی، زبانی، قوم و گروههای مهاجران آمده باشند. همچنان مفید خواهد بود که در ابتدا گروههای زنان و مردان به طور جداگانه گرد هم آیند، در این حال زنان میتوانند آزادانه نگرانیهای خود را ابراز نمایند. با گذشت زمان، اعتماد کافی در بین گروهها ایجاد خواهد شد که بتوانند کارگران مختلف و دارای پس زمینۀ متفاوت در یک گروه باهم جمع شوند.
در جریان تبادلۀ نظر و گفتگو با کارگران، از نظر زمانی و مکانی ساحۀ وسیع ایجاد کنید تا به افراد اجازه دهد در مورد چیزهائی که سبب آزار و اذیت آنها میباشد و این که از نظر آنها کدام مسائل حایز اهمیت است، صحبت کنند. با افرادی که نمیخواهند صحبت کنند یا سازماندهی شوند از شکیبائی کار بگیرید و به خاطر عدم اشتراک و سهمگیری، با آنها از تبعیض کار نگیرید. برخی افراد برای تصمیمگیری به زمان بیشتری نیاز دارند.
بعضی مسائلی که افراد مطرح میکنند ممکن است باعث ناراحتی شما شود. تمام تلاش خود را به کار برید تا در مقابل دغدغهها و نگرانیهای آنها صریح باشید، پنهان کاری نداشته باشید و در فکر کردن برای نحوۀ پاسخگوئی از دیگران کمک بگیرید. به خاطر داشته باشید که نقش شما این نیست که برای هر مشکلی راه حلی داشته باشید، بلکه نقش شما این است که به افراد کمک کنید تا فکر نمایند و ابزارهایی را برای حل مشکلات خود بیابند.
Contents
فعالیت
صحبت کردن در گروه کوچ
ک یا دو نفر میتوانند چندین گروه کوچک را رهبری کنند، ویا شما میتوانید چندین نفر داشته باشید که هرکدام یک یا دو گروه کوچک را رهبری نماید. این کار به افراد بیشتری اجازه میدهد تا مهارت رهبری خود را انکشاف دهند و به شما اجازه خواهد داد که در وقت کمتری، معلومات بیشتری را جمع آوری کنید.
ملاقات: چند نفر محدود از کارگران را به محلی بخواهید که در آنجا همۀ شما احساس راحت داشته باشید و در مورد مشکلات کار صحبت کنید. یک فضای امن را پیدا کنید که به آسانی قابل دسترس باشد.
در مورد تشویشها یا نگرانیها صحبت کنید: سوال کنید که چه چیزی باعث آزار افراد در محل کار میشود ویا یکی از نگرانیهای خود را ذکر کنید. پیدا کنید که به نظر آنها چه شرایطی آسیب میرساند ویا ممکن است به آنها ضرر برساند.
به مشکلات و راه حلهای پیشنهادی گوش دهید: به نگرانیهای هر فرد و همچنین مشکلات دسته جمعی کارگران با دقت گوش دهید. دریابید که آیا نگرانیهای متفاوت کارگران، گروههای مختلف آنها را متأثر میسازد یاخیر. توجه خاصی به نظریات زنان و دیگر گروههایی داشته باشید که اغلب مورد تبعیض قرار میگیرند، مانند کارگران مهاجر یا افراد دارای معلولیت.
چیزی را که میآموزید، بنویسید: جهت کمک به این که همه موضوعات را به خاطر داشته باشید، از جریان بحثها یادداشت بگیرید ویا افکار خود را بعد از مباحث فوراً بنویسید.
نتایج را خلاصه کنید: بعد از صحبت با کارگران زیادی، چیزی را که آموخته اید با پاسخ دادن به سوالات ذیل خلاصه سازید: کدام مشکلات در بسیاری از کارگران مشترک است؟ به نظر کارگران کدام مشکل از همه مهمتر است؟ کدام یک از مشکلات سادهترین راه حل را دارد؟
آیا به کمک احتیاج دارید؟ متخصصان سلامت و ایمنی کارگران ،(OSH) اتحادیهها، موسسات غیردولتی غیر انتفاعی (NGOs) و دیگران ممکن است مهارتها و تجارت مفیدی داشته باشند. از گروه بپرسید کی ممکن است به آنها نزدیک شود.
سوالات خود را از طریق سروی بپرسید
اجرای سروی به شما کمک میکند تا معلومات مشابه را از بسیاری از افراد را جمع آوری کنید، به این ترتیب مقایسۀ جوابات آسانتر است. سروی همچنان میتواند میان اعضای تیم سروی و همچنان بین سروی کنندگان و همکارانی که با آنها صحبت میکنند، ارتباطات را استوار و محکم سازد.
اجرای سروی در جمع آوری معلومات مغلق کمتر مؤثر و مفید است. آن مسائل بهتر است در یک صحبت گروهی که همه در آن سهمگیری داشته باشند، مطرح گردد.
در مباحث مربوط به احساسات یا مسائلی که افراد با آن احساس راحت ندارند، بهترین روش سروی انفرادی و مطرح نمودن سوالات از هر شخص بصورت جداگانه خواهد بود.
سوالات خاصی بپرسید، طورمثال: یک فرد در هفتۀ گذشته چند ساعت کار کرده است، یا فهمیدن اینکه افراد اندفاعات یا بخارات جلدی دارند، ویا معلومات در مورد اینکه آیا یک سوپروایزر (سرکارگر) زمان حضور در مستراح را محدود ساخته است.
آسانترین و سادهترین روش جمع آوری معلومات همیشه، بهترین است. اگر فقط چند سوال بسیار ساده را مطرح کنید، ممکن است قادر باشید که در کفتریا فقط از افراد بخواهید که دستهای خود را نشان دهند و سروی بیشتری نیاز نخواهد بود. انجام سروی و تحلیل و تجزیۀ معلومات جمع شده در صورت مطرح نمودن سوالات مغلق و مشکل میتواند بسیار مشکل باشد.
مردم اغلب میخواهند در مورد موضوعات بیشتری از آنچه در سروی گنجانیده میشود، صحبت کنند. پلان نمایید تا به نظرات افراد در مورد موارد مختلف گوش دهید، آنها را یادداشت کنید و سپس آنها را برای جلسات یا بحثها دعوت کنید جایی که بتوانند نگرانیهای خود را بیشتر پیگیری نمایند.
وقتی سروی انجام میدهید، خصوصی (محرم) نگه داشتن معلومات مهم است. این کار از شما و افراد مورد سروی شما محافظت خواهد کرد.
فعالیت
اجرای سروی
ملاقات: از چند نفر همکار بخواهید به شما کمک کنند. در مکانی ملاقات کنید که همگی در آن برای صحبت در مورد مشکلات کاری احساس راحت داشته باشید.
در مورد نگرانیها صحبت کنید: با این تیم کار نموده و لیستی از سوالات را تهیه نمایید تا از همکاران خود بپرسید. با آن مسائل کاری شروع کنید که اعضای گروه در مورد آن بیشتر نگرانی دارند. از این لست، چند خطر رایج ویا مسائلی را که فکر میکنید رسیدگی به آن بسیار مهم است، انتخاب کنید.
سوالات سروی را بنویسید: لیستی از سوالات بسازید. وقتی در مورد مشکل خاصی از محل کار میپرسید، همیشه بپرسید که آن مشکل چقدر برای آنها اهمیت دارد و تا چه اندازه برای بهبود آن اهمیت میدهند. اگر سوالات زیادی دارید، به مهمترین آنها فکر کنید. جمع بندی سوالات انتخابی و آنهایی که با بلی یا نخیر جواب داده میشوند، آسانتر از سوالات باز و تشریحی است. گزینهها را بیش از حد محدود نسازید تا فهمیده بتوانید که مردم واقعاً چه فکر میکنند. ابتدا سروی را با چند همکار که روی تهیۀ سوالات کار نکرده اند، امتحان کنید. اگر آنها سوالات را مبهم میدانند یا فکر میکنند تعداد سوالات زیاد است، سوالات را بازنویسی و اصلاح کرده و همچنان لست سوالات سروی را کوتاه سازید.
سروی را پلان کنید: تصمیم بگیرید که هر یک از شما چه تعداد از کارگران و از کدام بخشهای فابریکه را میخواهید سروی کنید. یک تاریخ را مشخص سازید تا اعضای تیم جمع شوند و پیشرفت کار را بررسی نمایند. از روش "بازی نقش" و دیگر فعالیتها جهت آماده ساختن اعضای تیم برای همه مواردی که ممکن است در جریان سروی اتفاق بیافتد، استفاده کنید. همچنان پلان نمایید که بعد از سروی چه کارهایی را انجام دهید تا ببینید که سوالات سروی، معلومات مورد نیاز شما را تولید خواهند کرد یا خیر.
اجرای سروی: از آنجا که بعضی کارگران ممکن است نتوانند خوب بخوانند، ممکن است تصمیم بگیرید که سوالات را شخصاً بپرسید و جوابات را بنویسید.
نتایج را خلاصه سازید: وقتی معلومات کافی جمع آوری شد، تمام جوابات را جمع کرده و دسته بندی کنید. بعد چیزی را که اعضای تیم آموخته اند با پاسخ دادن به این سوالات خلاصه سازید: شایعترین خطراتی که افراد مشاهده ویا تجربه کرده اند، کدام اند؟ کدام خطرات صرف توسط یک گروه از کارگران احساس نموده اند؟ افراد با چه مشکلات مرتب ط با کار رو به رو هستند؟ به نظرمیرسد مردم به چه چیزی اهمیت میدهند؟ برای تغییر دادن چه مواردی میخواهند کار کنند؟.
تایج را خلاصه سازید: وقتی معلومات کافی جمع آوری شد، تمام جوابات را جمع کرده و دسته بندی کنید. بعد چیزی را که اعضای تیم آموخته اند با پاسخ دادن به این سوالات خلاصه سازید: شایعترین خطراتی که افراد مشاهده ویا تجربه کرده اند، کدام اند؟ کدام خطرات صرف توسط یک گروه از کارگران احساس نموده اند؟ افراد با چه مشکلات مرتب ط با کار رو به رو هستند؟ به نظرمیرسد مردم به چه چیزی اهمیت میدهند؟ برای تغییر دادن چه مواردی میخواهند کار کنند؟
به آنچه کارگران میدانند گوش دهید
یک گروه از ما در کارگاه آموزشی "ارگونومیک" اشتراک نمودیم. ما آموختیم که کار چگونه کار میتواند طراحی شود تا کارگران کمتر آسیب ببینند. اگر چیزهایی را که اغلب نیاز داریم به خود نزدیکتر داشته باشیم، میزان حرکت بدن کاهش یافته میتواند و این کار باعث میشود که در آینده اعضای بدن کمتر آسیب ببینند. ما همچنان آموختیم تا بدن خود را منظم ماساژ، کشش و تمرین بدهیم و اینکار برای حفظ سلامت بدن مفید است.
وقتی استاد در مورد صدمات ناشی از تکرار مداوم یک حرکت صحبت میکرد، ما درک مینمودیم که او در مورد چه گپ میزند. دستهای بسیاری از ما از سبب این حرکات متکرر درد دارد. بنابراین وقتی ما دوباره به کار برگشتیم و در مورد آسیبهای ناشی از "حرکات و کششهای متکرر" صحبت کردیم، فکر میکردیم که مردم علاقه خواهند گرفت. درعوض مردم به ما گفتند که "شما اشتباه میکنید! چیزی که ما داریم آرتریت (التهاب مفاصل) است نه این مزخرفی که شما به نام فشار ناشی از حرکات تکراری میگویید. با کار زیاد و افزایش سن مصاب آرتریت میشوید و هیچ چیزی جلودار آن بوده نمیتواند."
در کارگاه آموزشی بعدی ما از همکاران سرسخت و شق خود در فابریکه شکایت کردیم. استاد توضیح داد که هر فرد نظریات زیادی در مورد صحت دارد. نقش ما این است که به نظریات افراد ارزش قایل شویم و بعد نظریات جدید را معرفی کنیم. اگر به مردم بگوییم که آنها اشتباه میکنند، احتمالاً آنها دیگر به ما گوش نخواهند داد. ما باید راههایی را پیدا کنیم که به افراد در درک نظریات جدید کمک کند و نشان دهیم که چگونه یک نظر جدید با آنچه مردم از قبل میدانند ارتباط دارد.
او پیشنهاد کرد که به عوض این که بگوییم در مورد آرتریت اشتباه کرده اند، از آنها سوالاتی بپرسیم مانند: کجا درد میکند؟ آیا علاوه بر درد احساس سوزنک زدن، خستگی یا احساس دیگری نیز دارید؟ آیا بعد از کار درد آن افزایش مییابد؟ این سوالات به افراد اجازه میدهد تا خود را به حالتی قرار دهند که تفاوت بین آرتریت و درد ناشی از کشش کار را درک کنند. وقتی افراد به این جایگاه قرار گرفتند، تمایل پیدا خواهند کرد تا معلومات جدید را بپذیرند.
استاد همچنان گفت که ما میتوانیم مردم را برای امتحان نظریات جدید دعوت کنیم و ببینیم که چه واقع میشود. از برخی افراد بخواهید تا درد خود را از طریق تغییرات کوچکی در محل کار خود کاهش دهند، یا در زمان استراحت با شما تمرینات کششی را انجام دهند و میتوانید نشان دهید که این نظریه مؤثر است. بعد از یک هفته یا بیشتر، از آنها بپرسید که آیا احساس بهبود مینمایند.
ما توصیههای استاد را پیروی کردیم و همکاران ما آموختند که چگونه کار باعث آسیب رسیدن به بدن آنها میشود و آنها میتوانند علاوه بر تحمل درد، در این مورد نیز کاری انجام دهند. اما ما درس بزرگتری آموختیم و آن ایست که: وقتی به مردم کمک کنیم که درک نمایند به جای این که فقط برایشان بگوییم یا تذکر دهیم، نتایج بهتری میتوانیم حاصل کنیم و گروه قویتر و فعالتری را میسازیم.
شریک ساختن تجارب با فعالیتهای نقشه کشی
فعالیت گروهی که افراد را دعوت میکند تا تجربیات و مشاهدات خود را در مورد بدن خود، کار خود و جوامع خود به اشتراک بگذارند، فرصت خوبی برای تقویت دانش افراد و ایجاد درک مشترک از مشکلات کاری است. فعالیتهای نقشه کشی نیز به کارگران اجازه میدهد تا ببینند بسیاری از مشکلات آنها چقدر رایج و معمول است. این کار همچنین به یک گروه کمک میکند تا در مورد راه حلها و اولویتها برای اقدامات به راحتی بیشتر به توافق برسند.
ن قشۀ بدن: این نقشه به شما این امکان را میدهد تا بپرسید: "کار به کجای بدن شما آسیب رسانیده است؟" همه افراد موجود در فابریکه میتوانند در این نقشه کشی اشتراک نمایند. یک روش خوب برای آغاز این است که در مورد جایی از بدن که احساس درد میکنید، صحبت کنید. این کار به دیگران کمک میکند تا در مورد خود و مشکلات شان در محل کار راحت گپ بزنند.
نقشۀ فابریکۀ شما: با کارگرانی که میتوانند به راحتی در مورد مشکلات کار صحبت کنند، نقشۀ محل کار را بسازید. در نقشه فرایندها، وظایف و محلاتی را که میتوانند به کارگران آُسیب برسانند به شمول افراد مضر مثلاَ یک سرکارگر بی ادب و خشن، نشانی یا لیبل گذاری نمایید. همچنین محلی را که در آن حوادث رخ داده است، نشانی کنید. نقشۀ محل کار اعضای گروه را بر مشکلات خاص و در محلات خاص فابریکه تمرکز میدهد. بعداً میتوانید در مورد راه حلهای خاص برای آنها صحبت کنید.
نۀ جامعه: پس از انجام یک فعالیت راه پیمائی برای آلودگی که در آمده است، یک گروه از افراد میتوانند نقشۀ مسیرهائی را که مشکلات داخل فابریکه به جامعه سرایت نموده است، ترسیم کنند. میتوانید نقشۀ آلودگی را با دیدن این که ضایعات بعد از خارج شدن از فابریکه به کجا میرود و سبب کدام مشکلات صحی میگردد، رسم نمایید. نشان دادن رابطهها بین فابریکه و جامعه میتواند همسایهها و گروههای اجتماعی ترغیب کند تا از کمپاین کارگران برای بهبود شرایط فابریکه حمایت نمایند و اتحادیهها را متقاعد سازند تا از عوامل محیط زیستی حمایت کنند.
فعالیت
ترسیم نقشهای از بدن
ملاقات: گروهی از همکاران خود را یکجا جمع کنید و چیزی برای ترسیم آماده سازید تا همه بتوانند آن را ببینند. یک پارچه کاغذ بزرک و یک مارکر، یک تختۀ سیاه و تباشیر ویا یک قسمتی از زمین که هموار باشد و خاک نرم داشته باشد با سنگریزهها یا خستههای میوه، هرکدام از اینها میتواند کار بدهد.
طرح کلی نقشه را ترسیم کنید: طرح کلی بدن انسان را روی پارچۀ کاغذ، تختۀ سیاه ویا زمین رسم کنید.
آسیب ها و دردها را علامت گذاری کدره و در مورد آنها صحبت کنید: از افراد گروه بخواهید نقاطی را که از سبب کار در بدن شان درد میکند، روی نقشۀ بدن نشانی نمایند. بعد از آنکه علامت گذاری روی نقشۀ بدن تکمیل شد، از افراد بخواهید تا شرح دهند که چرا نشانی را در آن محل خاص از نقشۀ بدن گذاشته اند. چه دردی آنها دارند؟ کدام کارهای شغلی آنها باعث این دردها میشود؟ این دردها سبب کدام خطرات میشود؟ بعد از آنکه هریک از افراد این تشریحات را داد، بپرسید چه کسان دیگری عین همین درد را دارد.
بحث در مورد خطرات و راه حلها: بعد از این که همه صحبت کردند، بحث نمایید که کدام خطرات بیشتر افراد را متأثر ساخته است، کدام خطرات بیشتر جدی اند، برطرف نمودن کدام خطرات آسانتر است و بعد از نظر اعضای گروه اول کدام خطر باید مرفوع گردد. نظریات را در مورد چگونگی رفع این مشکلات، جمع آوری نمایید.
چیزی را که آموختید، بنویسید: دردهایی که افراد گروه توصیف میکنند، خطرات ایجاد کنندۀ درد و راه حلهایی که پیشنهاد نموده اند را یادداشت کنید. بعد آنها را در جائی بنویسید که دیگران بتوانند آنها را ببینند و بتوانند آنها را تغییر داده ویا به آن اضافه نمایند.
فعالیت
نقشهای از فابریکۀ خود رسم کنید
ملاقات: در جائی جمع شوید که همه در مورد خطرات ناشی از کار بتوانند راحت صحبت کنند. یک پارچه کاغذ بزرک و چند رنگ قلمهای مارکر روی میز بگذارید (یا از تخته و تباشیر استفاده کنید).
گروههای بزرک را تقسیم کنید: افراد را به گروههای کوچک تقسیم کنید تا هر گروه بتوانند نقشۀ خود را تهیه کرده و در مورد آن بحث کنند. هر گروه میتواند از همان جائی که هستند، نقشۀ خود را برای دیگران تشریح کنند تا نظریات مختلف موجود در عین محل کار شریک ساخته شود.
طرح کلی فابریکۀ خود را ترسیم کنید: از گروه بخواهید که نقشۀ خود را طوری طرح و ترسیم نمایند که گویی از آسمان به بام ساختمان نگاه میکنند. هر طبقۀ فابریکه به نقشۀ خاص خودش نیاز دارد. دیوارها، دروازهها، کلکینها و خروجیها را در نقشه شامل سازید. ساحۀ کار، ایستگاههای کاری، ماشینها، افراد (سوپروایزران و همکاران) ویا هر چیز دیگری را که گروه بخواهد در نقشه رسم کنید.
خطرات را نشانی کرده و در مورد آنها صحبت کنید: از گروه بخواهید مناطقی را در نقشه مشخص و نشانی کنند که در آنجا خطرات را تجربه کرده یا مشاهده کرده اند. از رنگهای متفاوت استفاده کنید به عنوان مثال از رنگ سرخ برای علامت گذاری خطرات فزیکی مانند آتش سوزی، سیم برق، فرش لغزنده، زینههای خراب وغیره استفاده کنید. برای نشانی نمودن محل استفاده از مواد کیمیاوی یا ایجاد گرد و غبار از رنگ آبی استفاده کنید. در جاهای که وظایف باعث فشار، پیچ خوردگی یا استفادۀ بیش از حد از بدن کارگران میشود، از رنگ نارنجی استفاده کنید. از رنگ زرد برای خطرات بیولوژیکی مانند غذا و آب آلوده یا حمامهای کثیف استفاده کنید. از رنگ سبز در محلاتی استفاده کنید که کارگران از تهدید، آزار و اذیت و رفتار ناعادلانه استرس داشته باشند.
یک بار دیگر به نقشه نگاه کنید: از گروه بخواهید که به نقشه نگاه کنند و بپرسید که آیا خطرات مهم دیگری باقی مانده است. آنها را در نقشه با کلمات، رنگها ویا نقاشیها اضافه کنید. همچنین بپرسید آیا کسی از مشکلات کاری زندگی خود را از دست داده ویا به رخصتی مریضی رفته است و آنها را در نقشه در جایی که کار میکردند اضافه کنید.
خطرات را خلاصه سازید: کمک کنید که با سوالات خطرات خلاصه شوند: کدام خطرات برای بسیاری از کارگران مشترک است؟ کدام خطرات صرف یک گروه از طرف یک گروه از کارگران احساس میشود؟ کدام خطرات باعث جدیترین مشکلات میشودفعالیت
نقشهای از جامعۀ خویش رسم کنید
برای ترسیم نقشه، کاغذ و پنسل، قلم یا مارکر رنگی باخود داشته باشید ویا از سنگ، چوب و مواد دیگر برای تهیۀ نقشه در روی زمین استفاده کنید.
ملاقات: از کارگران و اعضای جامعه دعوت کنید تا "سروی آلودگی جامعه"، انجام دهند، جایی که گروه سروی اعضای جامعه را سروی میکنند، در جامعه قدم میزنند و عکس میگیرند. از همۀ اینها میتوان برای تهیۀ نقشه استفاده کرد.
نقشه بکشید: از افراد بخواهید نقشۀ از اجتماع ترسیم کنند که کارخانهها (فابریکات) و ساحات زندگی مردم را نشان دهند، به مکتب بروند، غذای خود را خریداری کنند و وقت بگذرانند. اطمینان حاصل کنید که منابع آّب جامعه، ذخایر آب، ساحات زرع مواد غذایی و محلات تجمع زبالهها در نقشه شامل شده اند. اندازۀ ساحۀ نشان داده شده در نقشه میتواند به اندازۀ بزرگ یا به اندازۀ کوچک باشد که برای موقعیت شما منطقی باشد.
علل و آثار آلودگی را نشانی کنید: برای نشان دادن انواع آلودگی از رنگ (یا مواد) متفاوت استفاده کنید. نشان دهید که از کجا شروع میشود، چگونه در جامعه حرکت میکند و چگونه بر صحت مردم تأثیر میگذارد.
- لودگی از کجا شروع میشود: آیا کارخانهها یا فابریکهها در جامعۀ شما هوا، آب و زمین را آلوده میسازند؟ کدام یک آنها آلودگی ایجاد میکند؟ آلودگی چگونه به نظر میرسد؟ نشانی کنید که کجا و چگونه از کارخانه یا فابریکه بیرون میآید. برخی از آلودگیها مانند دیگر انواع آن قابل دید نیستند.
- علایم آلودگی: زبالهها به کجا میروند؟ آیا زبالهها و مواد کیمیاوی در آب انداخته میشوند؟ آیا میتوانید دود ویا مواد کیمیاوی را در هوا ببینید یا بوی آن را احساس کنید؟ آیا افراد یا حیوانات جامعه به تماس زبالههای کارخانه یا فابریکه قرار میگیرند؟ از مردم بخواهید تا در مورد تمام انواع آلودگیها و راههای تعامل ما با آنها صحبت کنند. مطمئن شوید که آن افراد جامعه که در جمع آوری، پاک کاری و یا بازیافت زبالهها سروکار دارند در سروی شامل شده باشند.
- افرادی که مریض هستند: ساحاتی را نشانی کنید که در آنجا مردم از مشکلات صحی مانند بخارات جلدی، استما (نفس تنگی)، مشکلات صحت باروری، ولادت اطفال با سوء اشکال ولادی و سرطانها شکایت دارند، زیرا اینها بعضی از مشکلات صحی اند که از باعث آلودگی بوجود آمده و در سروی شما ممکن است آشکار گردد. توجه نمایید و ببینید که آیا یک مشکل صحی در یک منطقۀ خاص پخش شده است یا خیر. اغلب شما ساحات پخش مشکلات را در مناطق نزدیک به کارخانه یا فابریکه دریافت خواهید کرد. اما اگر فابریکهها مواد کیمیاوی یا زبالههای خود را در دریا بریزند، جوامع پائین آب احتمالاً همه مشکلات مشابه را خواهند داشت.
یک بار دیگر ببینید: از اعضای گروه بخواهید که به نقشه ببینند و بپرسید که آیا معلومات مهمی باقی مانده است یا خیر. به عنوان مثال، ممکن است اعضای گروه بخواهند که ساحاتی از جامعه که در آن مواد بازیافت (ریسایکل) میشوند در نقشه اضافه کنند و در مورد آلودگی آن ساحات نیز صحبت کنند. یا بخواهند در مورد سایر آلایندههای موجود در جامعۀ شان صحبت کنند.
آنچه را یاد گرفتید مستند و خلاصه کنید: اگر نقشۀ شما روی کاغذ است، آن را با خود بگیرید. اگر روی زمین کشیده شده است، از آن عکس بگیرید. در مورد نحوۀ شریک ساختن نقشه و معلومات آن با سایر کارگران، افراد جامعه، مقامات دولتی مسئول محیط زیست و صحت عامه و همچنان نشر آن از طریق رسانههای اجتماعی و دیگر انواع رسانهها، با اعضای گروه بحث کنید. جلب توجه مردم به مشکلات خارج از کارخانه یا فابریکه که ناشی از فعالیت کارخانه است میتواند به شما کمک کند تا توجه آنها را به مشکلات داخل فابریکه جلب نمایید و برای ایجاد بهبود در آن حمایت حاصل کنید.