Hesperian Health Guides
13:وعده هاي دروغ دربارۀ محصولات دستكاري شدۀ جنيتيكي
ویکی-سلامتی > راهنماي جامعه براي صحت محيط زيست > 13:وعده هاي دروغ دربارۀ محصولات دستكاري شدۀ جنيتيكي
ادنجان رومي كگ بعد از چيده شدن خراب نمي گردند... گندم ، لوبياي سويا و جواري ايكگ مي تواند در مقابل مقادير بلند كشنده آفات زراعتي مقاومت كنند... تخم هاي بذري كگ ميتوانند آفت را خود در زمين از بين ببرند... هيچكدام از چيز هاي كگ گفتگ شد طبيعي نيستند. اما وجود دارند.
همگ نباتات جديد را بنام نباتات وغذاها ايكگ بصورت جنيتيكي انجنيري شده (Genetically Engineered یا GE) يا بصورت جنيتيكي دستكاري شده (Genetically Modified یا GM) اند ياد مينمايند. همگ اشخاص قبول ندارند كگ اين غذاها سالم وصحي باشند. صنايع بزرگ و سازندگان اين نوی محصولات ميگويند كگ آنها مصوونيت غذايي را بهبود مي بخشند، بگ تغذي تمام دنيا كمك ميكنند و سبب توليد مقدار قابل توجهي سوخت نباتي (biofuel) ميشوند ، كگ براي قطع وابستگي بگ نفت خيلي مهم است. مردم ديگر ميگويند كگ اين محصولات هم براي مردم و هم براي محيط زيست مضر اند. بدون توجگ بگ اينكگ عقيدۀ شما چيست، حال و آيندۀ زراعت و مصوونيت غذائي همۀ ما، با اين محصولات جديد در حال تغيير است.
بيشتر اين محصولات دستكاري شدۀ جنيتيكي آنطوريكگ مخترعين آنها ادعا ميكنند نگ باعث ازدياد مقدار توليد شده ، نگ وضعيت تغذي را بهبود بخشيده و يا كدام فايده خاص صحي بدنبال داشتگ اند. و تا اكنون هم، اين توليدات هيچگونگ تأثير برجستگ بر روي از بين بردن گرسنگي نداشتگ اند. بيشتر اين محصولات دستكاري شدۀ جنيتيكي توسط كمپني هايي عرضگ شده اند كگ توليد كنندۀ دواهاي ضد آفات زراعتي و كودهاي كيمياوي اند، تابگ اين طريق محصولات ديگر خود را در پهلوي آنها بفروش برسانند.
محصولات دستكاري شدۀ جنيتيكي بدنبال عرضۀ يك راه حل تخنيكي- تخم هاي بذري گرانقيمت و محصول دست انسان- براي يك مشكل اجتماعي است: گرسن ي. ولي بمجرد اينكگ دهقانان رو بگ تخم هاي بذري اصلاح شدۀ جنيتيكي آنها آورده وبراي پرورش آنها از آفت كش و كودكيمياوي مخصوص بگ آن استفاده كنند، مشكل گرسنگي روبگ تزايد ميرود نگ تناقص. يعني برعكس مصوونيت غذايي واستقلال غذايي كمتر خواهد شد
Contents
دهقانان در برابر پنبۀ دستكاري شدۀ جنتيكي مقاومت ميكنند
باسانا از جملگ زارعين پنبگ در ايالت كارناتكگ، واقع هندوستان است. سالهاي قبل كگ پنبگ هاي جنتيكي نو بگ بازار آمده بودند، شخصي از كارمندان كمپني مونسانتو (Monsanto) براي وي پيشنهاد استفاده از انوای جديد تخم بذري پنبگ را نمود. آنها بگ وي مقداري تخم بذري را بصورت رايگان دادند كگ بهمراه كود مخصوص آن در زمين خود كشت نمايد. برايش همچنان گفتند كگ ازين ببعد هر چند هفتگ يكبار آمده و از چگونگي رشد محصولات خبرگيري خواهند نمود. و در ضمن مزرعگ وي را سم پاشي خواهند كرد. باسانا با خود فكر كرد كگ اين يك معاملۀ خيلي خوبي برايش است. او مي انديشيد كگ محصول پنبگ خودرا بدون هيچگونگ خرج اضافي درو نموده و كمپني نيز بيشتر قسمت كار را بدوش خواهد گرفت.
چيزيكگ وي نمي دانست آن بود كگ مزرعگ وي جزٌيي از برنامۀ تجربوي بر روي محصولات دستكاري شدۀ جنيتيكي شده است كگ از طرف كمپني مونسانتو اجرأ ميگرديد. كارمندان كمپني بصورت منظم براي پاشاندن سموم مراجعگ ميكردند، اما محصولات پنبگ هنوز بيشتر از آفات زراعتي متاثر ميشدند، خصوصا كرم هاي غوزۀ پنبگ وغيره. باسانا متعجب شده كگ اين چگ گونگ پنبگ اي است، با وجوديكگ اين همگ آفت كش بر روي آن استعمال گرديده ولي هنوز رو بگ خراب شدن ميرود.
وي بزودي متوجگ گرديد كگ دهقانان ديگر نيز ازين پنبۀ جديد كشت نموده اند. همچنان براي وي معلومات حاصل شد كگ اتحاديۀ زارعين كارناتكگ اين پنبگ را نميخواهند، در حاليكگ كمپني همچنان مشغول ترويج آن در ميان مردم است. باسانا در جلسگ اي اشتراک نمود كگ از طرف دهقانان مذكور برگزار گرديده بود.
باسانا آموخت كگ پنبگ جديد بگ مقدار بيشتر مواد كيمياوي نسبت بگ اندازۀ نياز دارد، و اينكگ استفادۀ بيش از حد از مواد فوق سبب ميشد كگ حاصلخيزي زمين وي تا حد قابل ملاحظگ اي پايين بيايد. همچنان وي فهميد كگ اين پنبگ جديد از نوی قديمي چيزي بيشتر محصول نمي دهد. باسانا شنيد كگ وي نميتواند كگ زمين خود را دوباره قلبگ كرده و كشت نمايد چون ضرورت داشت كگ از كمپني براي تخريب كشت پنبگ اجازه داده شود. از همگ بدتر اينكگ وي آموخت كگ گردۀ اين نوی پنبگ توسط باد بگ آساني انتقال داده ميشود. اگر گردۀ آن بر روي محصولات زمين هاي همسايگ بنشيند، ايشان نخواهند توانست سال آينده از تخم بذري خويش استفاده كنند.
وقتي باسانا دريافت كگ پنبۀ دستكاري شده جنيتيكي براي زمين خودش و زمين هاي تمام جامعگ يك تهديد است تصميم گرفت با اتحاديۀ زارعين كارناتكگ يكجا شود. هزاران دهقان با يكديگر پلان نمودند تا چيزهائي را كگ در مورد پنبۀ جديد فكر ميكنند بگ جهانيان بگويند. آنها باهم فعاليتي را پلان نمودند و يكروز قبل از آن نامۀ ترتيب دادند و بگ روزنامگ ها در سرتاسر مملكت فرستادند كگ متن آن چنين بود:
روز بعد مطابق بگ وعده خود عمل نمودند. اولين زمينيكگ بگ آتش كشيده شد، مزرعگ باسانا بود. او از اقدام دهقانان پشتيباني همگ جانبۀ خود را ابراز نمود و خشمگين بود ازينكگ كمپني مونسانتو با وي معاملگ نادرستي نمود ه است. كشت نوی جديد پنبگ بگ وي ومزرعگ اش همان اندازه ضربگ ميزد كگ بگ همسايگانش. با پوليكگ بصورت خسارت برايش پرداخت شد، وي دوباره بگ خريد تخم هاي بذري پنبۀ قديمي پرداخت، همان نوی پنبگ ايكگ هميشگ براي باسانا مايگ خير وبركت بوده و بمقدار كافي محصول ميداد.
سوال براي مباحثه
- آيا شما دهقاني را ميشناسيد كگ زمين پر محصول خودش را تخريب كرده باشد؟ چگ چيزي يك دهقان و يا شما را وادار بگ اجراي اين عمل ميسازد؟
- آيا بگ فكر شما راه ديگري ميرسد كگ دهقانان كرناتكگ ميتوانستند براي نمايش انزجار خود در مقابل محصولات دستكاري شدۀ جنيتيكي بكار ببرند؟
- فوايد پرورش بذر هاي جنيتيكي " دستكاري شده " چيست؟
- مخارج پنهان ودور از چشم استفاده از محصولات جنيتيكي بنظر شما چي مي تواند باشد؟
- چگ چيز ديگري راجع بگ محصولات دستكاري شدۀ جنيتيكي ميدانيد؟
روش هاي سنتي توليد مثل نباتات
تمام موجودات زنده اجزاي بسيار كوچكي دارند كگ بنام جين (Gene) ميشوند. اين جين ها (واحد هاي وراثتي) تعيين ميكنند كگ چگونگ نباتات، حيوانات وانسانها رشد نموده و بگ چي شكلي تبديل شوند: مثلا از يك دانگ بگ گياه، از يك تخم بگ مرغ ويا از طفل بگ مرد كلان.
بعد از تعامل با عوامل وشرايطي مانند حرارت، سردي، باد، كيفيت خاک و ديگر چيزها اين جين ها تعيين ميكنند كگ چگونگ يك نبات بايد رشد كند. مثلا كيفيت هايي از قبيل رنگ، شكل، جسامت نبات، آيا كند رشد نمايد يا تيز، چگ وقتي گل نمايد وچگ هنگامي ميوه دهد، ويا چگونگ مواد مغذي در تركيب آن موجود باشد كگ همگ وهمگ توسط جين ها تعيين ميشوند.
وقتيكگ كلانترين دانگ هاي جواري توسط دهقانان حفظ ميشود تا براي كشت محصولات سال آينده مورد استفاده قرار گيرد، جين هاي موجوده درتركيب آنها خصوصيت كلان بودن را بگ نسل هاي بعدي منتقل ميكنند. درحاليكگ دانگ هاي كوچكتر كگ اين خصوصيت را ندارند، بتدريج گم شده وجين هاي شان فرصت بقا را از دست ميدهند. اين طبيعي ترين روش نسل گيري است. اين پروسگ تا اندازه اي كند وزمان گير است واز طريق انتخاب دانگ هاي بهتر كگ مورد نظر دهقان است عملي ميگردد، وآن دانگ هائي باقي مي مانند كگ خوب ترين اند.
چ ونه محصولات دستكاري شدۀ جنيتيكي از انوع نباتات معمولي متفاوت اند؟
انجنيري جنيتيكي از روش هاي توليد مثل طبيعي نباتات متفاوت است. ساينس دانان در لابراتوار ها با استفاده از روش هاي مختلفگ جين هاي حيوانات ونباتات را دستكاري مينمايند، تا موفق گردند تيز تر و متفاوت تر از روش هاي طبيعي نباتات توليد مثل نمايند. مثلا براي ايجاد يك نبات با كيفيت ها ايكگ خود توقع دارند، ممكن است جين هاي دونوی كاملا متفاوت را باهم مخلوط كنند ( مانند برنج وجواري.) ويا اينكگ جين هاي نباتي را با نوی حيواني بهم آميزند. بهمين خاطراست كگ ساينس داناني را كگ با اين امور مشغول اند بنام انجنيران جنيتيك ياد نموده و بگ ساحگ علمي ايشان (Genetic Engineering) انجنيري جنيتيكي گفتگ ميشود. همانند يك انجنير، ايشان يكنوی تازه از نبات را بوجود مي آورند كگ چون بشكل طبيعي قبلا اصلا وجود نداشتگ، بهمين خاطر هرگز نمي تواند بشكل عادي رشد كند.
اين محصولات دستكاري شده جنيتيكي هرگز گونگ هاي جديد با كيفيت هاي بهتر نيستند. بلكگ آنها انواعي اند كگ قبلا وجود خارجي نداشتگ اند. كمپني ها سالانگ بليون ها دالر را صرف انكشاف تركيبات عجيب فوق ميكنند. مثلا: درختانيكگ كلان شده وچوب شان نرم است و بگ آساني بگ كاغذ تبديل ميشوند، بادنجان رومي هاييكگ براي مدت طولاني فاسد نمي شوند، سويا وآرد و پنبگ هاي كگ در مقابل مقدار زياد آفت كش ها مقاوم اند، حيواناتي مثل خوكها وماهي كگ خيلي بزرگتر از انوای مشابگ طبيعي خود رشد ميكنند.
مخارج گزاف محصولات دستكاري شدۀ جنيتيكي
پرورش محصولات جديد اصلاح يافتۀ جنيتيكي در طولاني مدت گرانتر از انوای طبيعي آنها ميباشد. بعوض جداسازي تخم هاي بذري از محصولات امسالگ براي مصارف زراعتي آينده كگ در روش سنتي معمولي است، دهقانانيكگ از انوای جديد استفاده ميكنند مجبور اند كگ همگ سالگ بصورت جداگانگ اي تخم هاي بذري را بهمراه ادويگ ضد آفات زراعتي وكود هاي مخصوص آن خريد اري كنند. علاوه ازين موضوعات، مخارج پنهان ديگري نيز وجود دارد، بطور مثال ممكن است محتويات اين نباتات بسيار غير مغذي بوده و فقير از مواد مفيده باشند. پس بهتر آنست كگ قبل از اقدام بگ خريد وكشت تخم هاي دستكاري شدۀ جنتيكي، ملحوظات فوق و مخارج پنهاني آن مدنظر گرفتگ شود.
