Hesperian Health Guides
ملاريا
ملاريا يك انتان خون است كگ سبب تب بلند و لرزه ميشود. اين مرض توسط پرازيتي بنام پلازموديم بوجود مي آيد كگ بگ افراد توسط يك نوی خاص پشگ كگ بيشتر در هنگام شب مي گزد، انتقال مييابد. ميليون ها انسان از سبب ملاريا همگ سالگ ميميرند و بيش از ميليون ها انسان با اين مرض زندگي ميكنند.
ملاريا مخصوصاً براي اطفال زير ۵سال، زنان حاملگ و افراد مصاب بگ مرض ايدز خطرناک ميباشد. حاملگي توانايي خانم را در مبارزه با مرض و انتان كاهش ميدهد. اگر وي مصاب بگ ملاريا شود، ممكن مصاب بگ كمخوني شديد گردد كگ خطر مرگ را در هنگام و بعد از ولادت افزايش ميدهد. ملاريا همچنان ميتواند سبب سقط جنين گردد و يا سبب ولادت قبل از وقت، نوزاد بسيار كوچك و يا مرگ طفل گردد.
انوای مختلف ملاريا وجود دارد. افراد ميتوانند با بعضي از انوای ملاريا براي سالها زندگي كنند و اكثريت انوای ملاريا ميتواند تداوي گردد. اما ملارياي دماغي (پلازموديم فالسيپارم) ميتواند سبب مرگ در ظرف ۱الي ۲روز بعد از منتن شدن گردد. در مناطقي كگ ملارياي دماغي وجود دارد، بسيار مهم است بمجردي كگ مشكوک بگ داشتن ملاريا ميشويد، بسراغ معاينگ و تداوي برويد.
اكثراً ملاريا سبب تب بمدت ۲ يا ۳روز ميشود اما در شروی ممكن سبب تب براي هر روز شود. هر كس كگ از تب بدون علت رنج ببرد بايد خون شان بخاطر ملاريا تست گردد. اين آزمايش در اكثريت مراكز صحي انجام شده ميتواند. اگر نتيجۀ آزمايش براي ملاريا مثبت باشد يا اگر آزمايش نمودن خون در دسترس نباشد، بلافاصلگ تداوي را اخذ نماييد.
Contents
علايم
حملگ ملاريا سگ مرحلگ دارد:
- اولين علايم احساس سردي و اغلباً سردرد ميباشد. شخص مصاب براي ۲۵دقيقگ الي يك ساعت مي لرزد.
- احساس سردي توسط تب بلند تعقيب ميگردد. شخص مصاب ضعيف بوده و گاه گاهي بگ فكر نميباشد (هذيان ميگويد).
- لاخره شخص شروی بگ عرق نموده و تب كاهش مييابد. بعد از اينكگ تب كاهش مييابد، مريض احساس ضعف ميكند.
تداوي
در صورت امكان يك تست خون را انجام دهيد. بمجرديكگ اولين علامت ظاهر گرديد، تداوي را آغاز كنيد. چون ملاريا از يك فرد مصاب بگ شخص ديگر توسط پشگ انتقال مينمايد، تداوي شخص مريض نيز ديگران را از مصاب شدن محافظت ميكند. بعد از اينكگ شخص مريض تداوي گرديد، پشگ كگ وي را مي گزد ملاريا را بگ اشخاص ديگر انتقال نميدهد.
دريابيد كگ چگ دوائي را مقامات صحي منطقگ براي ملاريا توصيگ ميكنند. در تعداد زيادي از ساحات پرازيت ملاريا در مقابل دوا مقاوم گرديده است. اين بدان معني است كگ دواها ايكگ يك زماني براي پيشگيري و يا تداوي ملاريا كار ميكرد، ديگر مؤثر نيست. دوا ها ايكگ ملاريا را در يك منطقگ تداوي ميكند، ملارياي را كگ در منطقگ ديگر يافت ميشود ممكن تداوي كرده نتواند.
دوا هاي جديد و يا تركيبات جديد از دوا ها را امروزه براي تداوي ملاريا در مناطق مختلف استفاده ميكنند. يكي از اين ها آرتيميزينين (كگ در چين براي سالها استفاده ميشد) اغلباً همراه ديگر ادويگ ضد ملاريا و يا همراه يك انتي بيوتيك استفاده ميشود. در بعضي مناطق كلوروكين (معمول ترين دوا براي سالهاي زياد) هنوز استفاده ميشود. يگانگ روش براي دانستن اينكگ كدام دوا در منطقگ شما كار ميكند، بررسي موضوی با مقامات صحي منطقگ است.
خانمي که تمام دوایش را مصرف نموده است بهبود یافته است. |
خانمي كه تمام دواهايش را نگرفته است، هنوز در بستر مريضي است. |
پيش يري
ملاريا بگ احتمال زياد در فصل هاي گرم و باراني اتفاق مي افتد زيرا پشگ هاي كگ ناقل آن اند در آب هاي گرم و ايستاده توليد مثل ميكنند. اما در بعضي از مناطق جهان، ملاريا در فصل خشك زمانيكگ پشگ ها مكان هاي توليد مثل را در حوض هاي آب ايستاده پيدا ميكنند يافت ميشود. هترين روش پيشگيري ملاريا همانند تب دنگ و تب زرد، اجتناب از گزيده شدن توسط پشگ استفاده از برنامگ هاي كنترول اجتماعي پشگ ها.
خوابيدن زير پشگ خانگ هاي مغطوس بگ مواد حشره كش يك روش خوب براي پيشگيري و كنترول ملاريا است. اين پشگ خانگ بگ مواد حشره كش بنام "pyrethrins" مغطوس ميگردند كگ نسبتاً در مقايسگ بگ مصابيت بگ ملاريا محفوظ تر ميباشد. پشگ خانگ هاي مغطوس بگ مواد حشره كش در موارد ذيل بسيار خطرناک است: - زمانيكگ داخل حشره كش ها غوطگ داده شود (مواجگ ساختن جلد بگ مواد حشره كش)، - زمانيكگ اطفال آنرا بمكند و يا بجوند (مواجگ شدن از طريق بلع حشره كش)، و - زمانيكگ پشگ خانگ ها شستگ ميشود (زيرا مواد حشره كش ميتواند منابع آب را مسموم كند و بگ ماهي ها، حشرات، حيوانات و انسان هاي كگ در پايين آب قرار دارند ضرر برساند.)
پشگ خانگ ها تنها زماني محافظت كننده است كگ سالم بوده و سوراخ ها و يا پاره شدگي بزودي ترميم شود. همچنان حشره كش از پشگ خانگ بعد از ۶الي ۱۲ماه و يا زودتر (اگر بيشتر شستگ شود)، پاک مي گردد. اگر پشگ خانگ هنوز در وضعيت خوب است، ميتوان مخلوط حشره كش جديد را بگ آن استعمال نمود، اما اگر پشگ خانگ سوراخ هاي متعدد و پارگي داشت، بهتر خواهد بود كگ ترميم شود. هنگام استعمال حشره كش، دستكش بپوشيد و خوب بگ هدايات توجگ كنيد.
تداوي براي همه
ملاريا نزد افراد فقير بيشتر معمول است و تعداد وفيات از اين سبب همگ سالگ رو بگ افزايش است. زمانيكگ مردم نتوانند از عهده مخارج تست و خريداري دوا بدر آيند، مجبور ميشوند كگ با مرض زندگي كنند ويا از سبب آن بميرند. اگر يك نفر ملاريا داشتگ باشد، انتان بگ ديگران سرايت نموده ميتواند.
ملاريا در جوامع ايكگ از فقر و بي عدالتي رنج ميبرند بيشتر اتفاق مي افتد. براي اينكگ كمپاين هاي پيشگيرانگ موفق باشد، بايد بگ اسباب ريشگ اي فقر و بي عدالتي رسيدگي نموده و همچنان دسترسي همگاني را براي تداوي .فراهم سازد