Hesperian Health Guides

احياي مجدد زمين هاي صدمه ديده

در این فصل:

بعضي اوقات، یک زمين آنقدر صدمه دیده است که احيای مجدد آن به نظر کار غير قابل امكاني مي آید. در جاهایيكه خاک صحتمند به خاک صحرائي تبدیل شده است ویا در مناطقي که مواد کيمياوی آنقدر در خاک افزایش یافته است که رشد نباتات و درختان در آن غيرممكن ميگردد، احيای مجدد زمين ممكن است صد ها سال را در بر گيرد. اما در بسياری مناطق با انجام کارهای سنجيده شده و با آموختن راه های که زمين خودش خود را دوباره احياء مينماید ما ميتوانيم به احيای دوباره و حاصلخيز شدن خاک کمک نمایيم.

هيچ کس نمي تواند خاک را مجبور نماید تا قابل کشت شود. حتي استفاده از کود های کيمياوی در مدت زمان بسيار قليلي مؤثر است و خاک قدرت توليد خود را از دست خواهد داد. اما اگر به تحولات و دوران طبيعي زمين توجه خود را مبذول نموده، وبه آن کمک نمایيم تا بشكل طبيعي مسير خود را بپيماید، شرایطي بوجود خواهد آمد که خاک خود را دوباره احياء و به وضعيت سالم وحاصلخيز دست پيدا نماید.

جانشيني طبيعي

گاهي اوقات، بهترین راه احيای مجدد زمين آنست که آنرا بحالت خود رها نموده، و یا آنرا با انجام اقدام های کوچک کمک نمایيم. مثلا ساخت موانع در اطراف زمين، و یا نصب تابلو ها که مردم را توصيه به عدم دخول در زمين متذکره ميكند، رها نمودن جاندارني که به نرم شدن وحاصلخيز شدن زمين کمک ميكنند (مانند کرم خاکي)، وغيره کار ها به روند احيای طبيعي خاک مساعدت شایاني ميكنند. هرگاه زمين دوباره برای مدت زماني مورد استفاده قرار نگيرد، و همچنان شرایط مساعدی برای آن فراهم گردد، حيات بصورت طبيعي دوباره به آن بازگشت مي نماید. تعدادی از گياهان دوباره شروع به رشد ميكنند. این حالت را به نام جانشيني طبيعي (natural succession) یاد ميكنند. این پروسه ممكن است سالهای زیادی را در بر بگيرد، در مواردی حتي ممكن است به اندازه عمر چند نسل.

A tall tree.

پروسه جانشيني طبيعي ممكن به احيای مجدد زمين نيانجامد، درصورتيكه:

  • اگر منبعي از تخم های نباتي ویا گياهان بومي در نزدیكي آن وجود نداشته باشد.
  • گياهان سریع الرشد اکثرا ساحات را اشغال نموده و جایي برای رشد گياهان مورد نظر (که به احيأ خاک کمک ميكنند) وجود نداشته باشد.
  • زمين آنقدر آلوده وملوث به مواد کيمياوی وتوکسيک باشد که امكان رشد گياهي اصولا موجود نباشد.

گياهان و درختان بومي وغير بومي

گياهان بومي (آنهایيكه در محيط از قدیم وجود داشته اند)، بصورت آسان در شرایط محلي رشد ميكنند. این گياهان تنوع زیستي و بيولوژیک را نيز در ساحه خود حفاظت ميكنند، مثلا محيط مناسبي را برای زندگي حشرات، پرندگان و حيوانات فراهم ميسازند.

در بعضي موارد، گياهان و درختان غير بومي در یكتعداد مناطق عموميت پيدا ميكنند زیرا سریع تر رشد نموده، چوب قابل استفاده بيشتری دارند، ویا به احيای مجدد و حاصلخيزی خاک کمک ميكنند.

بعضي از درختان مانند یوکاليپتوس (درخت کافور)، کاج، صنوبر، ناجو وغيره در تمامي دنيا رواج پيدا کرده اند. اما غرس درخت های که درمحل شما بومي نيستند گاهي ممكن است مشكلات خاص خود را بوجود آورند. آنها ممكن است از استحقاق خود بيشتر آب زیر زميني را مصرف کنند، با گياهان وغله جات برای اشغال فضای بيشتر رقابت کنند، مواد مغذی بيشتری را از خاک برداشت نمایند، در جاهایي انتشار کنند که شما نمي خواهيد آنجا باشند، ویا حيوانات وحشرات محلي را مجبور کنند که محلات زندگي خود را تغيير دهند. هرگاه گياهان و درختان غير بومي در یک منطقه حاکم شوند، مشكل است تا زمين ها را بوسيله ( جانشيني طبيعي ) دوباره احياء وقابل کشت نمود.

</tr>


جاي زيني طبيعي

Illustration of the below: Rain and sun on cracked, barren ground.
Illustration of the below: Rain and sun on ground with a few small plants.
1.   زمين كَل شده و غير قابل زرع، با سطح باروري بسيار فقير و بدون زندگي گياهي 2.   ياهان كوچك و سخت جان كه بنام نباتات پيشقدم (pioneer plants) ياد ميشوند از همه اولتر، در جاهاييكه مقداري خاك بارور جمع ميشوند، رشد مينمايند. اين نباتات پيشقدم آب را در خود نگهداري نموده و سبب جلب حشرات و پرندگان ميگردند
Illustration of the below: Plant roots growing down into soil.
Illustration of the below: Plants and a tree with deep roots.
3.    آب در داخل ساحات خورد جمع ميشود. كه ساحات بوسيله نباتات پيشقدم ايجاد شده كه سبب ميشود كه تخم هاي نباتي و مواد مغذي در آنجا جابجا شوند. پرندگان نيز به انتقال بذر هاي نباتي كمك ميكنند. 4.   گياهان بزرگتر و درختان خورد شروع به رشد ميكنند. ريشه هاي نباتي سبب نرم شدن زمين هاي قبلا سخت شده ميگردند. يك طبقه از خاك بارور تشكيل ميشود كه آب بيشتري را در خود نگهميدارد.
5.   درختان كلانتر و گل بته ها بصورت كامل آغاز به رشد نموده، و زمين بدينترتيب دوباره احياء ميشود.
Illustration of the below: Rain and sun on small plants, birds and insects.
چگونه توپ های بذری را بسازیم

یک روش ساده برای برگشتاندن حيات به زمين های آسيب دیده آنست که از گلوله ها ویا توپهای بذر ی استفاده بعمل آوریم. همه ساله بذر های وحشي را جمع آوری کنيد. از اطفال خورد سال برای انجام این کار نيزکمک بخواهيد، زیرا ایشان برای اینكار مناسب تر اند. در ضمن انجام این قبيل کارها، برای اطفال سرگرم کننده نيز هست. هرقدرکه امكان دارد بذر های نباتي مختلفي را که مربوط نباتات محلي منطقه شما هستند تهيه کنيد. سپس با استفاده از تخم های جمع آوری شده و مقداری از خاک زراعتي، توپ های کوچک بذری را بسازید. مخلوط:

EHB Ch11 Page 204-1.png
EHB Ch11 Page 204-2.png
EHB Ch11 Page 204-3.png
EHB Ch11 Page 204-4.png
مقداري از تخم هاي مخلوط شده دوحصه كود يا خاك مخصوص پرورش گلها يكمقدار كم آب شده، يعني بدون ريگ سه حصه خاك نرم

ذر ها را با مقداری کود نباتي (compost )یا کود طبيعي ساخته شده از بقایای غذایي یا خاک گياهي مخلوط نموده، وبعدا خاک (Clay)خاک شيرین یا کوزه گری به آن علاوه کنيد. آب را به اندازۀ کم بر روی آن بریزید تا مخلوط فقط نمناک شود. اگر آب از حد لازم بيشتر انداخته شود، بذر ها ی موجود در مخلوط زودتر از وقت جوانه ميزنند. از ترکيب بدست آمده توپ های کوچكي بسازید وسپس آنرا بمدت چند روز در آفتاب قرار دهيد تا خشک شوند.

EHB Ch11 Page 204-5.png

فقط کمي قبل از فصل باران، ویا هم در جریان آن، به ساحه ایكه ميخواهيد دوباره حاصلخيز شود رفته و توپها را در آن بياندازید.وتورلینک|ساختن راه های آبي وحفره ها، کمک ميكند تا آب بسوی زمين ها متذکره جریان یابد.

آب به تخم ها کمک مينماید تا برروی زمين پخش شده وسبزشوند. بذر ها بعد از آمدن باران سبز ميشوند. کود ترکيب شده با آن مواد مغذی کافي را فراهم ميكنند، و خاک سخت (Clay)از خشک شدن بذر ها جلوگيری ميكند، و درضمن حفاظتي است در مقابل خورده شدن آنها بوسيله موش ها وپرندگان. این خاک از شسته شدن بذر های بوسيله باد نيز حفاظت ميكند. بعد از سالهای متمادی، نباتات متذکره، خود شروع به تخم دادن ميكنند که آنها نيز به نوبۀ خود سبز ميگردند. خاک حاصلخيز بتدریج شروع به تجمع در اطراف این گياهان جدید نموده، واز فرسایش زمين جلوگيری ميشود.

بزودی، انواع دیگر گياهان نيز مجال وجود پيدا ميكنند. اگر چيزی روند مذکور را توقف ندهد، بعد از چند سال تمامي ساحه دوباره به حيات باز ميگردد.

كمك نمودن به درختان تا خود به غرس نمودن خودشان بپردازند
A woman sitting beneath a dead tree.

در مملكت سوماليا، در شاخ افریقا، گياهان و درختان بسيار کمي وجود دارند، زیرا آب و هوا در آنجا بسيار گرم، خشک و دشتي است. اما تعداد درختان موجود در آنجا هنوز هم نيز تقليل مي یابد، چون گياهان مذکور را غرض ساخت ذغال هرروزه قطع مي نمایند. مقدار کمي از ذغال بدست آمده ازین درختان توسط خود مردم سوماليا استفاده ميشوند، و اکثرا آنها به خارج از کشور صادر ميشوند. هنگاميكه زني بنام فاطمه جبریيل، متوجه موضوع فوق الذکر شد، کمپایني را جهت توقف ومنع فروش ذغال به کشور های خارجي براه انداخت. " وقتيكگ ما خود بگ قلت اين منبع مواجگ هستيم" بگفتۀ فاطمگ، " چرا كشورهاي خارجي از منابع ما بهره برداري كنند".


كمپايني را كگ فاطمگ براه انداختگ بود، مؤفق ثابت شد. اما متأسفانگ ديگر درختان زيادي باقي نمانده بود. لذا وي تلاش هائي را شروی نمود تا غرس درختان را در سوماليا ترويج دهد. وي معتقد بود كگ بهترين راه كاهش سطح فقر در مملكتش آنست كگ از خارج تعدادي درخت وارد سوماليا شود، تا جبران درخت هاي قطع شده قبلي را نموده باشد.


زمين موجود در سوماليا بسيار گرم وخشك است و غرس درخت در آن بسيار مشكل است. پرابلم ديگر آن بود كگ اكثر مردم سوماليا، بود وباش ثابت نداشتگ واز يك بگ جاي ديگر نظر بگ تغييرات فصل مهاجرت مينمايند. بهمين خاطر منطقي بنظر نمي رسيد كگ مردم را مجبور كرد درخت غرس نموده و از آن نگهداري نمايند. درنتيجگ فاطمگ تصميم گرفت تا بگ مردم تعليم دهد كگ چگونگ موانع را در اطراف درخت ها بسازند، وبعد از آن، آنها از يك جا بگ جاي ديگر منتقل شوند. گرچگ زمين خيلي هموار بود، اما فاطمگ عقيده داشت كگ آب باران راه خود را پيدا نموده و بعد از برخورد با موانع اطراف درخت ها مي ايستد. درجريان فصل كوتاه بارندگي، اين موانع كم ارتفای كمك كردند كگ آب تجمع نمايد. مواد مغذي در آب شروی بگ رسوب كرده، و درخت ها وگياهان با استفاده از مواد و آب مذكور شروی كردند تا خودشان، خود را غرس نمايند. اكنون در سوماليا تعداد خيلي زيادي از درخت شروی بگ رشد كرده اند، كگ تا سالهاي خيلي دوري اين موضوی سابقگ نداشتگ است A tree beside a low rock fence.



This page was updated:۲۸ Dec ۲۰۲۱