Hesperian Health Guides
ویروس کورونا – کووید 19
Contents
کووید-19 چیست؟
بسیار معمول کووید-19 عبارتند از سرفۀ خشک، تب و درد اعضای بدن. همچنان برخی افراد نفس کوتاهی و گلودردی دارند. کووید-19 اغلب سیستم تنفسی را متأثر میسازد. بیشتر افراد بدون نیاز به تداوی طبی از بیماری کووید-19 بهبود مییابند، مگر برخی افراد بخصوص افراد مسن و افراد مصاب به حالات خاص صحی (در زیر دیده شود) به طرز خطرناکی بیمار میشوند. کووید-19 میتواند باعث سینه بغل (بیماری وخیم ریهها)، تخریب ریهها، قلب و کلیهها شده و در حالات شدید میتواند سبب مرگ افراد گردد. افرادی که از کووید-19 بهبود مییابند ممکن است برای ماهها ویا سالها مشکلات صحی داشته باشند (کووید طولانی).
ویروس دایماً در حال تغییر بوده و اشکال متفاوت عین ویروس (وریانتها) را میسازد. وریانتهای جدید ویروس کووید-19 نیز در حال توسعه یا انکشاف دوامدار بوده و تعدادی از این وریانتها سریعتر و بسیار آسانتر از سایر انواع آن انتشار مییابند. واکسیناسیون میتواند شما را از مصاب شدن ویا انتشار همه وریانتهای ویروس کووید-19 محافظت کند. همچنان راههای دیگری نیز برای محافظت از خود و از جامعۀ تان وجود دارد.
ویروس کووید-19 چگونه انتشار مییابد؟
فاصلۀ نزدیک به شما تنفس نموده، صحبت کند، سرفه نماید ویا عطسه بزند از طریق دهن، بینی و چشمان شما داخل بدن شما میگردد. ویروس در جاهایی که تهویۀ خوب نداشته باشد و نیز در محلاتی که افراد باهم نزدیک بوده و ماسک نپوشیده باشند بسیار به آسانی انتشار مییابد. بناءً در محیطهای بسته و محلات مزدحم ویا هرگاه دهن و بینی خود را با ماسک نپوشانیده باشید، بسیار بیشتر امکان دارد که شما مصاب ویروس کووید-19 شوید نسبت به محیطهای باز، اجتناب از محلات مزدحم و پوشیدن ماسک.
احساس بیماری در اغلب افراد در جریان 5 روز بعد از منتن شدن به ویروس آغاز میشود اما ویروس کووید-19 میتواند 2 تا 14 روز قبل از ظاهر شدن علایم بیماری در بدن موجود باشد. برخی افراد، بخصوص اطفال، ممکن است بدون داشتن علایم بیماری منتن به ویروس باشند. بناءً اغلب افراد میتوانند بدون آن که آگاه باشند، ویروس کووید-19 را در بدن خود داشته باشند و ویروس را به دیگران انتقال دهند.
ویروس کووید-19 چه کسانی را منتن میسازد؟
برای همه افراد این امکان وجود دارد که به ویروس کووید-19 منتن شوند. افرادی که واکسین شده اند ویا آنهایی که قبلاً ویروس کووید-19 را داشته اند احتمال کمتری دارد که دوباره بیمار شوند و اگر بازهم مبتلا به بیماری شوند، اکثراً وخامت آن کمتر است. بزرگسالانی که سن آنها بیشتر از 60 سال باشد و افرادی که مصاب امراض تنفسی، دیابت یا مرض شکر و مشکلات قلبی بوده یا سیستم معافیتی آنها ضعیف شده باشد بیشتر احتمال دارد که شکل وخیم بیماری کووید-19 را داشته باشند.
چگونه میتوانید از انتان جلوگیری نمایید؟
بهترین روش وقایه از انتان کووید-19 و جلوگیری از شدت بیماری برای شما و دیگران، دریافت آخرین نوع آپدیت شدۀ واکسین کووید-19 میباشد. از آنجایی که این واکسینها در بسیاری نقاط جهان به دسترس نمیباشد، برداشتن قدمهای دیگری برای وقایه خودتان و جامعۀ تان حایز اهمیت است.
- پوشیدن ماسک: هرگاه شما ویروس کووید-19 را داشته باشید، پوشیدن ماسک احتمال سرایت آن را به دیگران کمتر میسازد و همچنان با پوشیدن ماسک احتمال دریافت ویروس از اطرافیان بسیار کمتر میگردد. زمانی که در جامعۀ شما افراد زیادی کووید-19 داشته باشند، هنگامی که مجبور هستید با افراد زیادی یکجا باشید ویا وقتی مجبور هستید در مکانهای بسته باشید، پوشیدن ماسک میتواند شما را از مصاب شدن به کووید-19 محافظت نماید.
- شستن دستها به صورت منظم با آب و صابون ویا در عدم موجودیت آب و صابون با مواد ضدعفونی کنندۀ که اساس آن الکول است. این کار بخصوص در زمان برگشت به خانه، بعد از رفتن به بیت الخلاء، قبل از خوردن غذا و بعد از سرفه کردن، عطسه نمودن ویا افشاندن بینی بااهمیت است. قبل از پاک نمودن دستها، از تماس با صورت خود اجتناب کنید.
- بلند بردن تهویه: برای کاهش دادن مقدار ویروسهایی که با آن به تماس میشوید، با دیگران در محیط باز و خارج از خانه ملاقات کنید. هرگاه در محیط بسته یا در خانه هستید، کلکینها و دروازهها را باز بگذارید تا هوای تازه وارد گردد.
- هرگاه در خانوادۀ شما کسی مبتلا به کووید-19 شود: شخص بیمار باید در منزل و تا حد امکان جدا از سایر افراد خانواده بماند. هرگاه در عین اتاق باشید با همه افراد خانواده ماسک بپوشند.
- بر سلامت خود نظارت داشته باشید: اگر شما در تماس نزدیک با فردی بوده باشید که مبتلا به کووید-19 است، مراقب علایم بیماری در خودتان باشید. اگر علایم بیماری کووید-19 را دارید، در خانه و دور از دیگران بمانید و اگر میتوانید آزمایش یا تست کورونا را دریافت کنید. اگر داشته باشید تست سریع را انجام دهید ویا از کارکن صحی محل خود بپرسید که در کجا میتوانید تست کورونا نمایید. هروقت افراد دیگری در اطراف شما موجود باشند، ماسک بپوشید.
کووید-19 چگونه تداوی میشود؟
اغلب افرادی که مبتلا به کووید-19 میشوند قادرند تا بدون مواظبت طبی در خانۀ خود بهبود یابند. در این واقعات کووید-19 مانند سایر بیماریهای ویروسی تداوی میگردد – با استراحت و نوشیدن مقدار کافی آب و سایر مایعات و با تداوی درد و تب با پاراستامول (استامینوفن) ویا ایبوپروفن. چون کووید-19 یک بیماری ویروسی است، انتیبیوتیکها نمیتوانند آن را شفا داده ویا به بهبود افراد کمک نمایند.
در بسیاری جایها، افرادی که مبتلا به کووید-19 بوده و این احتمال را دارند که بیماری در آنها سیر وخیم داشته باشد (از سبب مسن بودن ویا سایر مشکلات صحی) میتوانند دواهای ضدویروسی را بگیرند تا حالت آنها را بهبود بخشد. استفاده از این دواها باید در چند روز اول بعد از بروز علایم بیماری کووید-19 شروع شود. اگر مبتلا به کووید-19 هستید، به زودی ممکن با کارکن صحی محل خود صحبت کنید تا دریابید که چه امکاناتی برای تداوی آن وجود دارد.
جدی ترین خطر در حالات وخیم بیماری کووید-19 ناتوانی در نفس کشیدن است. تداوی برای حالات وخیم بیماری کووید-19 شامل دادن اکسیژن و تهویه میکانیکی است که صرفاً در مراکز صحی مجهز موجود میباشد.